تزریق بوتاکس برای میگرن، بهترین درمان میگرن

میگرن مزمن و ارتباط آن با بوتاکس چیست؟

میگرن مزمن (chronic migraine) یک اختلال ناتوان‌کننده است که تقریباً ۲٪ از جمعیت عمومی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و در مراکز تخصصی درد بسیار شایع است. میگرن مزمن به‌عنوان سردردی تعریف می‌شود که بیش از ۱۵ روز در ماه برای بیش از ۳ ماه رخ می‌دهد که ۸ روز آن دارای ویژگی‌های سردرد میگرنی است. تنها دو درمان در میگرن مزن اثربخشی نشان داده‌اند: تزریق بوتاکس در میگرن مزمن و درمان خوراکی تاپیرامات.

زمانی که بیماران برای چین‌وچروک صورت جهت تزریق بوتاکس به مراکز زیبایی مراجعه می‌کردند اثربخشی بوتاکس در درمان سردرد ناشی از میگرن مشخص شد. به‌مرور مطالعات بالینی گسترده‌ای برای تأیید این موضوع انجام شد تا در نهایت در سال ۲۰۱۰ این اثر توسط سازمان آژانس دارویی اروپا و سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) جهت جلوگیری از میگرن مزمن تأیید شد. بااین‌حال هنوز اثر میگرن در درمان سردرد تنشی یا سردرد میگرن اپیزودیک مشخص نشده است.

درمان سردرد با تزریق بوتاکس به چه شکلی انجام می‌شود؟

ابتدا محل‌های تزریق بوتاکس توسط پماد لیدوکایین بی‌حس می‌شود. این کار درد بیمار را حین تزریق به میزان قابل‌قبولی کاهش می‌دهد. سپس پودر بوتاکس با نرمال سالین ترکیب می‌شود. تزریق بوتاکس در محل‌های مناسب  در ۳۱ نقطه از عضلات سروگردن شامل ۷ نقطه در عضله فرونتال (پیشانی)، ۴ نقطه در عضلات تمپورال (گیجگاهی) هر طرف، ۳ نقطه در عضلات اکسیپیتال (پس‌سری) هر طرف، دونقطه در عضلات پاراوتبرال گردن هر طرف و ۳ نقطه در عضله تراپزیوس (بالای شانه) هر طرف تزریق می‌شود.

 در برخی بیماران ممکن است ۸ نقطه اضافه به این نقاط اضافه شود و به ۳۹ نقطه برسد. البته این کار در همه بیماران نیاز نیست. تزریق توسط سرنگ‌های با قطر بسیار کم (گیج ۳۰) انسولین انجام می‌شود. پس از تزریق بیمار حدود نیم ساعت تحت‌نظر قرار می‌گیرد و سپس ترخیص می‌شود.

تزریق بوتاکس پیشانی در میگرن مزمن توسط چه پزشکانی انجام می‌شود؟

این کار توسط پزشکانی که در زمینه درد نقش دارند (مانند متخصصین طب فیزیکی و توان‌بخشی و فلوشیپ‌های درد و…) قابل‌انجام است. دکتر خوب برای بوتاکس میگرن پزشکی است که علاوه بر تزریق مناسب توانایی مدیریت عوارض را نیز دارد. شاید بتوان آموزش بوتاکس میگرن را در دوره کوتاهی به یک فرد معمولی انجام داد اما این‌کار به مهارت بالایی نیاز دارد و به هیچ عنوان انجام این کار را توسط فرد غیرپزشک توصیه نمی‌کنیم.

کلیه پزشکان این سایت در زمینه درمان بیماری‌های مختلف با بوتاکس از جمله میگرن بسیار باتجربه هستند.  در صورت تمایل می‌توانید جهت انجام تزریق بوتاکس میگرن در تهران و بوتاکس میگرن در کرمانشاه و سایر شهرها از هریک از پزشکان این مجموعه نوبت بگیرید.

در بیماران مبتلا به میگرن مزمن چه زمانی باید بوتاکس را پیشنهاد داد؟

توصیه ما این است که بیماران پیش از تجویز بوتاکس دو یا سه درمان پیشگیری‌کننده میگرن مزمن را امتحان کنند. درمان پیشگیری میگرن شامل داروهایی می‌شود که باعث کاهش تعداد حملات میگرن در طی ماه می‌شود. از مهم‌ترین این داروها که برای پیشگیری میگرن استفاده می‌شود می‌توان به تاپیرامات و پروپرانولول اشاره کرد. درصورتی‌که بیماران به این داروها پاسخ ندهند کاندید مناسبی برای تزریق بوتاکس هستند. برخی بیماران نیز به علت بیماری‌های زمینه‌ای همراه یا عدم تحمل درمان دارویی می‌توانند زودتر بوتاکس را تزریق کنند.

اگر بیماری در همان اوایل بیماری میگرن و قبل از مصرف داروهای پیشگیری میگرن تمایل به تزریق داشت چه باید کرد؟ برخی مطالعات اعتقاد دارند که تزریق زودتر بوتاکس اثربخشی آن را افزایش می‌دهد. از طرفی در اوایل بیماری سیر میگرن نامشخص است و ممکن است بیمار خودبه‌خود دچار بهبودی شود. درکل باید گفت تزریق بوتاکس پیش از مصرف داروهای پیشگیری خطری ندارد و حتی ممکن است مفید باشد؛ اما مطالعات علمی این کار را توصیه نمی‌کنند. اگر بیماری به انجام این کار اصرار داشته باشد به‌راحتی می‌توان این کار را برای وی انجام داد.

آیا در بیمارانی که هم‌زمان با میگرن مزمن سردرد ناشی از مصرف بیش از اندازه دارو دارند نیاز است که قبل از تزریق بوتاکس این اختلال درمان شود؟

در بیمارانی که سردرد ناشی از مصرف دارو دارند بهتر است قبل از تزریق بوتاکس داروهایی که باعث سردرد می‌شوند قطع شود. درصورتی‌که این امکان برای مریض فراهم نباشد مشکلی برای تزریق بوتاکس پیش از قطع داروها نیست.

درمان با بوتاکس چگونه باید انجام شود؟ آیا ۳۹ نقطه تزریق از ۳۱ نقطه تزریق بهتر است؟

بر طبق پروتکل استاندارد تزریق PREEMPT، تزریق ۱۵۵ تا ۱۹۵ واحد بوتاکس هر ۱۲ هفته برای حداقل ۲ تا ۳ دوره درمان پیشنهاد می‌شود. ممکن از تزریق ۱۹۵ واحد از ۱۵۵ واحد مؤثرتر باشد؛ اما بهتر است درمان با همان ۱۵۵ واحد شروع شود. اگر بیمار به ۱۵۵ واحد بوتاکس پاسخ نداد از ۱۹۵ واحد استفاده می‌شود.

کدام دسته از بیماران را پس از تزریق بوتاکس به‌عنوان عدم پاسخ‌دهی به درمان بوتاکس در نظر می‌گیریم؟

پاسخ به تزریق بوتاکس  باید به طور مداوم توسط تقویم سردرد کنترل شود. در این زمینه نظرات مختلفی وجود دارد. بیمارانی که کمتر از ۳۰ درصد کاهش در روزهای سردرد در طول ماه پس از درمان با بوتاکس  نسبت به ماه قبل از اولین درمان داشته‌اند، باید به‌عنوان افرادی که پاسخ نمی‌دهند تعریف شوند. بااین‌حال، عوامل دیگری مانند شدت سردرد، ناتوانی و ترجیحات بیمار نیز باید در نظر گرفته شوند. اگر بیمار در طول ۲ تا ۳ دوره اول درمان به  بوتاکس پاسخ نداد درمان باید متوقف شود.

بیمارانی که به درمان بوتاکس پاسخ می‌دهند در گذر زمان چگونه باید مدیریت شوند؟

بهتر است یک ماه پیش از شروع درمان میگرن با آمپول میگرن تعداد حملات سردرد، شدت حملات و مدت‌زمان سردرد ثبت شود. پس از تزریق بوتاکس نیز مجدداً در روند درمان این حملات ثبت شود. درصورتی‌که حملات به کمتر از ۱۰ مرتبه در ماه رسید می‌توان درمان با بوتاکس را متوقف کرد. پس هر ۳ ماه تزریق بوتاکس انجام می‌شود. اگر بعد از ۳ مرتبه تزریق بوتاکس کاهش ۳۰ درصدی حملات را نداشتیم درمان را متوقف می‌کنیم. اگر کاهش ۳۰ درصدی حملات وجود داشت تزریق را ادامه می‌دهیم تا جایی که تعداد حملات سردرد به کمتر از ۱۰ مرتبه در ماه برسد. البته ترجیح بیمار و شدت سردرد را نیز باید مدنظر قرار دهیم. در کل حتی اگر تعداد تزریقات برای دفعات بیشتری انجام شود عارضه خاصی بیمار را تهدید نمی‌کند. درصورتی‌که تزریق هر ۳ ماه یک‌بار بوتاکس قطع شد هر ۵ ماه مجدداً بیمار را ویزیت می‌کنیم تا ببینیم آیا نیاز به تزریق مجدد وجود دارد یا نه.

مراقبت‌های قبل و بعد از تزریق آمپول میگرن (تزریق بوتاکس)

مراقبت‌های بعد از بوتاکس پیشانی و دور چشم با مراقبت‌های بعد از تزریق بوتاکس میگرن مشابه است.

• پیش از تزریق بوتاکس سر و صورت خود را تمیز بشویید و از مواد آرایشی استفاده نکنید.
• تا ۴ ساعت پس از تزریق بوتاکس از مالش و ماساژ صورت و سر خودداری کنیم.
• تا ۲۴ ساعت پس از تزریق ورزش سنگین نکنید.
• تا ۴ ساعت از پوشیدن کلاه یا روسری که محکم روی سروصورت قرار گیرد خودداری کنید.
• به مدت ۴ ساعت دراز نکشید.
• برای جلوگیری از کبودی بیش از حد از مصرف الکل خودداری کنید و درصورتی‌که پزشک شما اجازه می‌دهد مصرف داروی رقیق‌کننده خود را قطع کنید.
• تا ۲۴ ساعت از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید.
• کشیدن سیگار بعد از تزریق بوتاکس منعی ندارد.

شستن صورت بعد از بوتاکس به چه صورت است؟ آرایش بعد از بوتاکس چطور؟

درصورتی‌که شستشوی صورت بدون مالش و به‌آرامی انجام شود منعی برای این کار حتی در ۴ ساعت اول تزریق وجود ندارد. در مورداستفاده از کرم ضدآفتاب و کرم‌های آرایشی چون نیاز به اندکی مالش صورت است بهتر است بعد از ۴ ساعت این کار انجام شود.

آیا تزریق بوتاکس تأثیری روی خواب دارد؟

خیر بوتاکس تأثیری روی خواب کیفیت خواب ندارد. خوابیدن بعد از تزریق بوتاکس تا ۴ ساعت ممنوع است اما پس از آن ایرادی ندارد.

پس از تزریق بوتاکس برای میگرن و یا زیبایی چه زمانی می‌توانید فعالیت ورزشی را شروع کنید؟

بیماران می‌توانند بلافاصله پس ازتزریق آمپول میگرن به فعالیت‌های عادی روزانه خود ادامه دهند. ورزش‌های سبک بعد از تزریق آمپول میگرن را می‌توان بعد از ۴ ساعت انجام داد؛ اما توصیه می‌شود تا ۲۴ ساعت از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری شود.

پس از ۴ ساعت می‌توانید ورزش‌های سبک مانند:

• پیاده‌روی
• دویدن به‌آرامی
• یوگا (از حالت‌هایی که باعث می‌شود دراز بکشید یا به جلو خم شوید خودداری کنید)

توصیه می‌شود قبل از انجام هر گونه ورزش سنگین پس از بوتاکس، ۲۴ ساعت صبر کنید، از جمله:

• تمرین با وزنه
• دویدن در مسافت‌های طولانی
• یوگا (وضعیت‌های نامناسب)

تزریق آمپول میگرن (بوتاکس) در چه بیمارانی ممنوع است؟

زنان باردار و مادران شیرده و همچنین افرادی که به پروتئین‌های موجود در شیر گاو حساسیت دارند باید از تزریق آمپول میگرن خودداری کنند.

در برخی بیماران که ضعف‌های عضلانی مانند دیستروفی عضلانی دارند یا ضعف‌های ناشی از اختلالات عصبی مانند ALS دارند بهتر است این درمان بااحتیاط فراوان انجام شود. اما باز هم احتمال عوارض در این گروه بیشتر است.

عوارض تزریق بوتاکس (عوارض بوتاکس میگرن)

• تشدید سردرد
• ضعف عضلات صورت
• افتادگی ابرو یا پلک
• درد عضلانی و علائم شبه آنفولانزا
• افزایش فشارخون
• کبودی محل تزریق
• دوبینی
• اختلال در بلع
• مشکلات تنفسی

عوارض بوتاکس میگرن نادر هستند. اگر رخ دهد در مدت کوتاهی رفع می‌شود و جای نگرانی ندارد. هرچه پزشک انجام‌دهنده متبحرتر باشد احتمال عوارض درمان میگرن با بوتاکس کمتر است. بااین‌حال همواره ممکن است عوارض بوتاکس میگرن ایجاد شود. اختلال در بلع و مشکلات تنفسی با اینکه بسیار نادر است و در میزان استاندارد تزریق به‌احتمال بسیار زیاد رخ نمی‌دهد؛ اما از عوارض بوتاکس میگرن است و در صورت بروز بیمار باید سریعاً به بیمارستان مراجعه کند. این دو عارضه خطرناک نیز در صورت مراجعه زودهنگام به بیمارستان کاملاً قابل‌کنترل است. دکتر خوب برای بوتاکس میگرن پزشکی است که بتواند عوارض بوتاکس میگرن را تا حد ممکن کاهش دهد.

برخی بیماران پس از تزریق بوتاکس برای چین‌و‌چروک و یا حتی خود میگرن دچار سردرد بعد از بوتاکس می‌شوند. این بیماران نباید نگران باشند. سردرد بعد از بوتاکس به خوبی با درمان‌ دارویی قابل کنترل است و در تزریق‌های بعدی کمتر می‌شود.

موارد نادری از آلرژی به آمپول میگرن دیده شده است که شامل دیس‌پنه، آنافیلاکسی و کهیر است. البته تاکنون موردی از مرگ در نتیجه آمپول میگرن دیده نشده است. آلرژی به بوتاکس نیز از عوارض بوتاکس میگرن است.

دوام تزریق بوتاکس برای میگرن چه اندازه است؟

پاسخ به این سؤال اندکی دشوار است. در میگرن هدف تزریق آمپول میگرن کاهش انقباض عضله نیست. هدف کاهش درد با مکانیسمی متفاوت از فلج کردن عضله است. بوتاکس می‌تواند برای ۶ تا ۹ ماه عضله را ضعیف یا فلج کند. اما در مورد اثرات ضد دردی چنین نیست. در تزریقات اول گاهی اثر بوتاکس در حد ۱ تا ۲ ماه است. هر بار که مجدداً بوتاکس تزریق می‌شود این اثر افزایش می‌یابد و ممکن است بعد از چندین دوره اثراتی برای چند سال و یا حتی بیشتر ایجاد کند.

چند روز پس از درمان با بوتاکس منتظر بهبود علائم باشیم؟

زمانی که بوتاکس برای زیبایی تزریق می‌شود شروع بهبودی و کاهش چین‌وچروک ۲ تا ۵ روز پس از تزریق است. در مورد میگرن مزمن این زمان ممکن است تا ۲ هفته طول بکشد. البته پس از تزریق اول و گذشت یک ماه به‌مرور علائم برمی‌گردد؛ اما در تزریقات بعد کمتر این اتفاق می‌افتد.

هزینه درمان میگرن با بوتاکس چقدر است؟

هزینه بوتاکس میگرن هر سال بر اساس تعرفه‌های اعلامی متفاوت است. اما در کل هزینه درمان میگرن با بوتاکس بالاتر از ۱.۵ تا ۲ میلیون بر اساس تعرفه‌های سال ۱۴۰۱ دارد. هزینه بوتاکس میگرن نی نی سایت در اکثر مواقع واقعی نیست و نباید اعتماد کرد.

آیا می‌تواند به‌جای بوتاکس از مصپورت یا دیستون استفاده کرد؟ بوتاکس بهتر است یا دیسپورت؟

بیشتر مطالعات میگرن مزمن بر روی بوتاکس انجام شده است. برای همین بهترین درمان خود داروی بوتاکس است. متأسفانه در حال حاضر در کشور ایران این دارو وجود ندارد. در صورت نبود بوتاکس می‌توان از دیسپورت استفاده کرد. دیسپورت ساخت کشور انگلستان است. قیمت دیسپورت در سال ۱۴۰۱ حدود ۳ میلیون تومان است.

تجربه ما در استفاده از برندهای ایرانی مانند مصپورت و یا دیستون مثبت بوده است. باتوجه‌به هزینه کمتر این داروها اغلب چند دوره با این داروها بیماران را درمان می‌کنیم. درصورتی‌که پاسخ‌دهی مناسب نباشد و بیمار توان تهیه بوتاکس و یا دیسپورت را داشته باشد می‌توان از این داروها برای بیماران استفاده کرد.