کمردرد در بارداری

در این نوشته دکتر زهرا هاشمی در مورد کمردرد، علت کمردرد در بارداری، درمان، توانبخشی و رویکردهای درمانی کمر درد در بارداری برای بهبود کمردرد در دوران بارداری توضیحاتی داده اند.

دکتر زهرا هاشمی

کمر درد در بارداری - توانبخش کمردرد در بارداری - دوران بارداری و کمر درد

کمردرد در بارداری

کمر درد در بارداری مشکل شایعی در دوران بارداری به شمار می رود به گونه ای که در برخی مطالعات بیش از نیمی از زنان باردار از ابتلا به کمردرد در این دوران شکایت داشتند.

کمردرد می تواند در هر زمان از بارداری رخ دهد ولی بیشترین شیوع آن در هفته ی ۳۶ بارداری گزارش شده است. پس از این زمان درد می تواند کاهش یابد ولی در برخی موارد می تواند تا ۳ ماه پس از زایمان ادامه داشته باشد.

سن بالاتر ، ابتلا به کمردرد از ابتدای بارداری، وجود همزمان درد در ستون فقرات کمری و درد لگنی و همچنین ضعف عضلانی در بیمار، می تواند احتمال پایدار ماندن کمردرد حتی پس از زایمان را افزایش دهد.

علت کمردرد در بارداری چیست ؟

تغییرات بیومکانیال و نیز تغییرات هورمونی در زنان باردار را دو علت احتمالی برای ایجاد کمردرد در این دوران دانسته اند.

با افزایش تدریجی سایز شکم در بارداری، مرکز ثقل بدن به سمت جلو تغییر کرده و در عوض قوس کمر افزایش می یابد (هایپرلوردوز) و همین امر باعث ایجاد فشار به ساختارهای کمر می گردد. از سوی دیگر، در برخی افراد شاهد بروز کمردرد در اوایل بارداری هستیم، زمانی که هنوز مرکز ثقل بدن تغییر زیادی نکرده و نیز وزن مادر افزایش قابل توجهی نداشته است که نشان دهنده وجود احتمالی تغییرات هورمونی به عنوان علت درد کمر در زنان باردار می باشد. به نظر می رسد هورمون ها با ایجاد شلی در لیگامان های کمری-لگنی می توانند در ایجاد کمردرد موثر باشند.

مطالب مرتبط با بیماری شما

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

تمرینات ورزشی در درمان درد بالاتراز کمر

پیش گیری از کمردرد برای کسانی که به تازگی مادر شده اند

تمرینات ورزشی در درمان کمردرد

چه عواملی احتمال ابتلا به کمردرد در بارداری را افزایش می دهند؟

فاکتورهای خطر برای ابتلا به کمردرد در دوران بارداری عبارتند از:

  • سابقه ی قبلی ابتلا به درد کمر
  • سابقه ی کمردرد در بارداری قبلی
  • کمردرد در دوران قاعدگی

جالب است بدانید که سن، وزن جنین و سابقه ی مصرف قرص های ضد بارداری فاکتور خطر محسوب نمی شوند. در مورد تاثیر وزن بالای مادر، اختلاف نظر وجود دارد.

علائم بالینی کمردرد در دوران بارداری

در اغلب موارد درد از ماه ۵ و ۶ بارداری شروع شده و معمولا عصرها بدتر می شود. حدود ۷۰ % زنان باردار درد را در شب تجربه می کنند. عواملی همچون نشستن، ایستادن، سرفه کردن یا خمیازه کشیدن، پیاده روی و حتی اجابت مزاج می تواند در تشدید درد موثر باشد.

این درد اغلب کیفیت مبهمی داشته و با خم شدن به جلو بیشتر ایجاد می شود. به خاطر درد خم شدن به جلوی ستون فقرات ممکن است محدود شده و لمس عضلات اطراف ستون فقرات نیز دردناک باشد.

علائم خطرناکی که در صورت همراهی با کمردرد، حتما باید به پزشک خود اطلاع دهید:

  • خونریزی از واژن
  • احساس سرگیجه و سبکی سر
  • تنگی نفس
  • درد قفسه سینه
  • سردرد
  • ضعف عضلانی
  • درد و تورم ساق پا
  • انقباض رحم
  • کاهش حرکات جنین
  • نشت مایع از واژن
  • علایم اختلال عصبی

کمر درد در دوران بارداری - ورزش برای زنان باردار - متخصص طب فیزیکی و توانبخشی

رویکردهای درمانی برای بهبود کمر درد در بارداری چیست ؟

رویکردهای درمانی غیرتهاجمی در زنان باردار اولویت دارد. درمان با آموزش و اصلاح فعالیت های بیمار آغاز می شود.

آموزش بیمارانی که دچار کمر درد در دوران بارداری شده اند

برقراری ارتباط با بیمار و آموزش مواردی همچون طرز صحیح راه رفتن، ایستادن، نشستن، دراز کشیدن، انجام وظایف شغلی و چگونگی کنترل درد مهم است. براساس مطالعات موجود، وقتی پزشک با بیمار خود راجع به علایم صحبت کرده و ارزیابی دقیق انجام شود؛ بیمار احساس راحتی کرده و ممکن است اضطراب وی کاهش یابد.

به نکات زیر توجه کنید:

  • استفاده از بالش کوچک بین پاها در هنگام نشستن و دراز کشیدن به پهلو می تواند استرس وارد بر کمر را کاهش دهد.
  • در صورت وجود قوس افزایش یافته ی کمر باید تکنیک های اصلاح وضعیت قرارگیری بدن آموزش داده شود.
  • هرگز برای مدت طولانی در وضعیت ایستاده یا نشسته قرار نگیرید و در عوض در فواصل آن کمی راه بروید یا تمرینات کششی انجام دهید.
  • به خود زمان استراحت بدهید و در این مواقع از ساپورت کننده های کمر استفاده کنید تا فشار روی عضلات کمی برداشته شود.
  • در مواقعی که مجبور به ایستادن طولانی هستید از یک چهارپایه ی کوتاه زیر یکی از پاها استفاده کرده و پاها را به نوبت جابه جا کنید.
  • از چرخش کمر هنگام برداشتن اجسام، خودداری نمایید.
  • از کفش به پاشنه ی کوتاه ( نه کفش صاف) استفاده کنید. کفش پاشنه بلند موجب افزایش قوس کمر می شود.

کمر درد در بارداری - خطرات کمر درد در دوران بارداری

انجام تمرینات ورزشی مخصوص کمردرد در دوران بارداری :

علی رغم اینکه انجام این تمرینات به اکثر زنان باردار توصیه می شود ولی کمتر از ۵۰% زنان باردار این تمرینات را به طور منظم انجام می دهند.

از یک سو؛ افزایش هماهنگی، تعادل و استقامت عضلانی در این تمرینها مورد توجه قرار می گیرد و از سوی دیگر تمرینات کششی و توجه به انجام صحیح تکنیک های تنفسی می تواند موثر باشد.

ورزش های هوازی :

پیاده روی در خشکی یا در آب، شنا، ورزش تا چی، دوچرخه سواری با دوچرخه ی ثابت یا دوچرخه ریکامبنت (حالت نیمه خوابیده)، با شدت خفیف تا متوسط می تواند مفید واقع شود.

یوگا:

می تواند به طور موثری درد کمر را کاهش دهد.

گرما و سرما:

استفاده از گرما و سرما نیز می تواند کمک کننده باشد. اگر پزشک شما موافق است؛ دو تا سه روز اول از کمپرس سرد (مثلا کیسه ای محتوی یخ یا بسته های سبزیجات یخ زده در فریزر که دور آن حوله ای پیچیده شده) برای ۲۰ دقیقه و چند بار در روز شروع کرده و پس از آن می توان از کمپرس گرم در ناحیه ی دردناک استفاده کرد.

مراقب باشید که در دوران بارداری از به کار بردن گرما به بر روی شکم خودداری نمایید.

استفاده از فیزیوتراپی، طب سوزنی و ماساژ را می توان به زنان باردار توصیه نمود، گرچه تمامی موارد فوق باید با نظر پزشک و با توجه به وضعیت خاص هر بیمار انجام گردد.

در حال حاضر شواهد علمی محکمی که نشان دهنده تاثیر شکم بند های مخصوص حاملگی در کاهش درد کمر باشد در دسترس نیست.

هرگونه مصرف دارو با هدف کنترل علایم آزار دهنده ی کمر در این دوران باید تحت نظر پزشک صورت گیرد، زیرا استفاده از برخی انواع داروها می تواند حتی در اواخر حاملگی نیز برای جنین عارضه ایجاد نماید.

کنترل درد کمر در دوران بارداری

همانطور که قبلا اشاره شد در اکثر موارد درد هفته ها تا ماه ها بعد، خود به خود کاهش می یابد ولی در کمتر از ۱۰% بیماران؛ درد به صورت مزمن و پایدار حتی تا دو سال بعد از زایمان ممکن است باقی بماند.

بهتر است برای زنانی که قصد باردار شدن دارند یا در ماه های آغازین بارداری قرار دارند؛ برنامه های پیشگیرانه درنظر گرفت. نشان داده شده که آموزش و نیز انجام ورزش های مناسب می تواند از ابتلا به کمردرد در بارداری پیشگیری نماید.

دکتر زهرا هاشمی:

آدرس کلینیک:

  • زنجان، بلوار گاوازنگ، بیمارستان موسوی (شنبه ها و یکشنبه ها صبح ساعت ۹ تا ۱۲)
  • زنجان، خیابان صفا، کلینیک ویژه تخصصی و فوق تخصصی شفیعیه (دوشنبه ها و سه شنبه ها عصر ساعت ۴ تا ۸)
  • تلفن نوبت دهی:۰۲۴-۳۳۴۷۸۳۶۰ کد پزشک: ۲۳۱
  • زنجان، جنب بیمارستان شهید بهشتی، کلینیک ویژه سهروردی (یکشنبه ها عصر ساعت ۵ تا ۷)

دکتر آزاده قاروی آهنگر:

آدرس مطب:

  • زنجان، چهارراه سعدی، کوچه قلعه، ساختمان آفتاب، طبقه دوم، واحد هشت
  • تماس: ۳۳۳۲۵۵۲۲-۰۹۹۲۳۳۷۳۶۴۴

آدرس کلینیک:

  • زنجان، بلوار گاوازنگ، بیمارستان موسوی (دوشنبه ها و سه شنبه ها صبح ساعت ۹ تا ۱۲ )
  • تماس: ۳۳۱۳۱۱۹۹، کد پزشک ۱۵۹

دکتر عاطفه جوادی:

آدرس کلینیک :

  • دماوند ، جیلارد ، بیمارستان سوم شعبان
    درمانگاه طب فیزیکی و توانبخشی
    روزهای یکشنبه، سه شنبه، چهارشنبه صبح
    تلفن: ۶- ۰۲۱۷۶۳۱۹۷۸
  • دماوند ، ابتدای خیابان روح افزاء، روبروی شهرداری ، بیمارستان حضرت فاطمه(س)
    درمانگاه طب فیزیکی و توانبخشی
    روزهای چهارشنبه بعدازظهر
    تلفن: ۸-۰۲۱۷۶۳۲۸۶۸۶

دکتر زینب بساق زاده:

  • آبادان، خیابان امیری، فرعی سیزدهم، برج پزشکی متروپل، طبقه اول، واحد ۱۰۲
  • تماس: ۰۹۳۳۹۴۸۷۷۷۰

دکتر روژین نیک رای:

  • بجنورد، حد فاصل چهارراه امیریه و مخابرات، روبروی سینما قدس سابق، جنب داروخانه دکتر قراچورلو، ساختمان آراد، طبقه دوم
  • تماس: ۰۹۰۱۶۴۵۸۹۱۶ / ۰۵۸۳۲۲۲۲۳۳۴

دکتر مهسا عدیلی:

به زودی

دکتر مریم رحیمی:

آدرس مطب:

  • بیرجند، خیابان شهدا، شهدا ۲، پلاک ۱۲، ساختمان پزشکان رضوان، طبقه دوم
  • تماس: ۳۲۲۳۹۱۷۷ -۳۲۲۳۹۱۸۸ تلفن نوبت‌دهی ( ۸ صبح تا ۸ شب): ۰۹۳۷۵۶۱۰۳۰۹

آدرس کلینیک :

  • بیرجند،خیابان طالقانی۹، کلینیک ویژه بیمارستان امام رضا، سالن شماره ۲
    حضور: یکشنبه و سه‌شنبه از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰
    و سالن شماره ۶؛ کلینیک پزشک خانواده پنجشنبه ساعت ۸:۳۰ تا ۱۱:۳۰

آدرس مرکز توانبخشی:

  • بیرجند، میدان اول سجادشهر، کلینیک توانبخشی و فیزیوتراپی حکیم (ایثار)
    حضور: شنبه‌ها ساعت ۹ تا ۱۱

دکتر لیلاباقرزاده:

به زودی


دکتر الهام لونی:

آدرس کلینیک:

تهران، قیطریه، خیابان شهید برادران سلیمانی، کوچه نعمتی، بیمارستان توانبخشی رفیده

روزهای کلینیک:
ویزیت بیماران: یکشنبه، سه شنبه
نوار عصب و عضله: شنبه، چهارشنبه
ساعت ۱۰-۱۲

نحوه نوبت گیری: مراجعه به سایت شفاداک www.shafadoc.ir


دکتر محمد رسول نظام آبادی:

آدرس کلینیک:

خیابان مطهری، خیابان فجر (جم)، کوچه نظری، ساختمان زهره، طبقه ۳، واحد ۱۰ ، مرکز الکتروفیزیولوژی زهره
۰۲۱۸۸۴۹۲۳۷۵-۰۲۱۸۸۴۹۲۵۶۲
دو شنبه و سه شنبه ها ساعت ۱۶:۳۰ الی ۲۰:۰۰

بزرگراه رسالت (شرق به غرب)، نرسیده به پل سید خندان، جنب بیمارستان قمر بنی هاشم، پلاک ۱۲، کلینیک فیزیوتراپی استقلال
۰۲۱۲۲۸۶۶۸۹۰
دو شنبه و چهارشنبه ها ساعت ۱۳:۳۰ الی ۱۵:۰۰

شهرک غرب، بلوار فرحزادی، خیابان تربیت معلم، کوچه گلبان، پلاک ۶، واحد ۵، کلینیک درد مداوا
۰۲۱۸۸۶۸۸۸۸۱
یکشنبه ها ساعت ۱۵:۰۰ الی ۲۰:۰۰


دکتر محمد احمدی دستگردی:

آدرس کلینیک:

تهران، شریعتی بالاتر از میرداماد کوچه زیبا پلاک ۵۸ طبقه ۳، کلینیک دکتر فائزی

۰۲۱۲۲۸۶۱۶۵۹

چهارشنبه ها ۵ تا ۷

نظر آباد کرج خیابان مطهری؛ ساختمان پزشکان شفا جنب مسجد الغدیر

۰۲۶۴۵۳۵۰۰۰۸-۰۲۶۴۵۳۵۸۵۳۵-۰۹۳۸۲۶۰۱۸۹۴

پنج شنبه ها ۴ تا ۷

تهران، شریعتی؛تقاطع ادیبی و کاج، یمارستان خانواده اتاق ۳۰

۰۲۱۷۷۶۰۳۰۷۶

شنبه تا چهارشنبه ۱.۵ تا ۳.۵


دکتر مهرناز تبریزی:

به زودی

۰ پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

امتیاز دهید post