رادیکولوپاتی یا فشار دیسک کمر و گردن روی ریشه های عصبی

در این نوشته دکتر زینب بساق زاده در مورد فشار دیسک کمر و گردن روی ریشه های عصبی یا رادیکولوپاتی، عواملی که باعث بروز رادیکولوپاتی، نحوه درمان رادیکولوپاتی و روش های درمانی مختلف توضیحاتی داده اند.

فشار دیسک کمر و گردن روی ریشه های عصبی چیست؟

رادیکولوپاتی، یک اصطلاح پزشکی است که برای بیان درد تیرکشنده به دست و پا همراه با سوزش، گزگز شدن و بی ­حسی استفاده می شود.

این بیماری، یکی از علل شایع مراجعه بیماران به پزشکان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی است.

رادیکولوپاتی به بیماری عصب‌های نخاعی و ریشه‌های این عصب‌ها گفته می‌شود. رادیکولوپاتی گردنی بر ریشه‌های عصبی نزدیک گردن اثر می‌گذارد و درد و بی حسی آن در بازوها و دستها منتشر می‌شود. رادیکولوپاتی کمری باعث تحریک عصب‌های پایین کمر می‌شود و درد و بی حسی آن در ران و ساق پا و پایین پاها منتشر می‌شود.

رادیکولوپاتی زمانی رخ می­دهد که اعصابی که از طناب نخاعی و ستون فقرات خارج می شوند، تخریب شده و یا آسیب دیده باشند.

رادیکولوپاتی می­تواند قسمت­های مختلف بدن را بسته به اینکه کدام گروه از اعصاب دخیل اند، تحت تاًثیر قرار دهد.

در اینجا دو مثال رادیکولوپاتی ذکر شده است :

رادیکولوپاتی گردن

که با درد، بی ­حسی و یا سوزن سوزن شدن هر دو اندام فوقانی ( دست ها ) و یا یکی از آن­ها همراه است. این حالت زمانی ایجاد می­شود که یک یا تعداد بیشتری عصب که از نخاع به سمت اندام فوقانی می­روند، دچار آسیب و یا تخریب شده باشند.

رادیکولوپاتی لومبوساکرال (کمری)

افراد مبتلا به این عارضه دارای علائمی چون درد ، بی­ حسی ، و یا سوزش در ران و ساق و پاهایشان هستند. این حالت زمانی اتفاق می­افتد که یک و یا تعداد بیشتری از اعصابی که از نخاع به سمت اندام های تحتانی می­آیند تخریب شده و آسیب دیده اند. اغلب مردم به این نوع علائم، درد سیاتیک یا عارضه سیاتیک می گویند.

رادیکولوپاتی لومبوساکرال

چه عواملی باعث بروز رادیکولوپاتی می­شود؟

رادیکولوپاتی معمولاً ناشی از اختلال و یا عارضه ای در پشت ستون فقرات است.

برای فهم بیشتر این بیماری بهتر است ابتدا آناتومی کمر و نخاع را بشناسیم.

ستون فقرات یکی از حیاتی ترین قسمت های بدن انسان است که از تنه ما حمایت کرده و تمام حرکات ما را ممکن می سازد. آناتومی آن بسیار خوب طراحی شده و عملکردهای بسیاری از جمله:

  • حرکت
  • تعادل
  • حالت ایستاده بدن
  • محافظت از نخاع
  • جذب شوک و ضربه را برعهده دارد.

تمام عناصر ستون فقرات و مهره‌ها در خدمت محافظت از نخاع است که از طریق تعامل پیچیده استخوان‌ها، رباط ها و ساختارهای عضلانی و اعصاب باعث ایجاد ارتباط مغز و تحرک و احساس در بدن می‌شود.

آناتومی کمر و گردن از موارد زیر تشکیل می­شود

  • ستون مهره ­ها: گروهی از استخوان­ها که پشت سر هم از بالا به پایین، روی هم قرار گرفته اند و در مرکزشان دارای حفره می­باشند. زمانی که این استخوان­ها پشت هم ردیف می­شوند، یک لوله سوراخی را تشکیل می­دهند که به آن کانال نخاعی گفته می شود و از طناب نخاعی محافظت می­کند.
  • طناب نخاعی و اعصاب: طناب نخاعی مانند یک پل ارتباطی بین سلو­ل های عصبی، مغز را به بقیه بخش­های بدن متصل می­کند. این عمل از طریق ستون فقرات صورت گرفته و سلول­های عصبی به صورت گروهی از طناب نخاعی خارج شده و از بین مهره ­ها عبور می­کنند. از آنجا آن­ها به ماهیچه­ ها، اندام های فوقانی و تحتانی، و سایر ارگان های ­های بدن متصل می­شوند (به همین دلیل است که مشکلات ایجاد شده در ستون فقرات، می­تواند منجر به مشکلات بعدی دربخش­های دیگر بدن مانند مثانه و یا ساق پا شوند).
  • دیسک ­ها: دیسک­های لاستیک مانند در بین مهره­ها، به عنوان تکیه­گاه برای آن­ها تعبیه شده اند و اجازه حرکت کردن را به آن­ها می­دهند. این دیسک­ها لایه بیرونی سختی داشته و در مرکزشان دارای لایه ژله مانند و نرمی می­باشند.
  • ماهیچه­ ها و رباط ­ها: ماهیچه ها و رباط ها ، بافت نرم پشت را تشکیل می­دهند. این بافت­های نرم از پشت و ستون فقرات محافظت کرده و باهمکاری یکدیگر این بخش را محکم نگه می­دارند.

رادیکولوپاتی چه زمانی رخ میدهد؟

رادیکولوپاتی زمانی اتفاق می­افتد که تغییرات ایجاد شده در پشت منجر به آسیب عصبی و یا تخریب آن میشود. این امر زمانی رخ می­دهد که:

  • استخوان های ستون مهره­ ای، دچار آرتروز شده و استخوان اضافی ایجاد می شود که اعصاب مجاور را تحت تاًثیر قرار می­دهد (افراد دارای تنگی مجرای نخاعی اغلب دچار این اختلال می شوند) و باعث ایجاد درد و بی حسی می شود.
  • دیسک­های بین مهره ای جمع و خشک شده و فضای بین مهره ها کوچکتر شده و در نهایت منجر به تخریب اعصاب در این ناحیه می­شوند.
  • ساختمان دیسک های بین مهره ای از هم گسسته شده و ماده ژله ای به بیرون نشت کرده که منجر به فشار به اعصاب در این ناحیه می­شود (که به این حالت فتق دیسک گفته می­شود).
  • حالت­های دیگر مانند دیابت، عفونت، التهاب، و یا تومورهای عصبی که در نزدیکی طناب نخاعی ایجاد می­شوند.

رادیکولوپاتی چه زمانی رخ میدهد؟

در عارضه رادیکولوپاتی آیا لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر شما احساس درد، بی­ حسی، و یا سوزش دارید که به نظر می­رسد از ستون فقرات به دست­ ها و پاهایتان نیز منتقل شده است، حتماً به پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کنید.

توجه:

در صورت وجود مشکلات زیر، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. چون این موارد اورژانسی بوده و نیاز به اقدامات فوری پزشکی دارد:

  • اگر دچار اختلال عملکرد روده و مثانه شده اید ؛ به طوری که نمی توانید به راحتی ادرار کنید و دچار احتباس ادار شده اید و یا قادر به نگهداشتن ادار نباشید.
  • مشکلات شدید یا پیشرونده در پاها، از جمله از دست دادن یا تغییر حس یا بی حسی بین پاها، باسن، کشاله ران و پشت ساق و کف و پاشنه های پاها.

آیا انجام آزمایش ضروری می­باشد؟

این مساله به پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و معاینات بالینی شما بستگی دارد و ممکن است ضروری باشد. درواقع پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی می­تواند درباره رادیکولوپاتی براساس معایناتی که انجام می دهد، اینکه کدام نقطه از بدن و چگونه دچار این اختلال شده است مطالبی را متذکر شود. به این خاطر اصلاً ممکن است گاهی نیازی به انجام تست نباشد، به خصوص اگر این علائم در شما به مدت کوتاهی ایجاد شده باشد و بهبود یافته باشد. اما اگر همچنان پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نگران آسیب وارده به عصبتان است ممکن است به شما یکی از این تست­ها را پیشنهاد دهد:

  • عکس برداری از ستون فقرات: آزمایشات مختلف عکس برداری مانند اشعه ایکس، MRI و سی­تی اسکن تصاویری از داخل بدن فراهم کرده و این تصاویر می­توانند مشکلات و اختلالات ایجاد شده در قسمت ستون مهره ها (همانطور که در بالا اشاره شده) نشان دهند.
  • نوار عصب و عضله (EMG/NCS): تست نوار عصب و عضله یک بررسی تشخیصی برای پی بردن به عملکرد عصب های محیطی بدن انسان است که توسط پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی انجام می شود. نوار عصب و عضله با ثبت و تحلیل امواج الکتریکی اطلاعات مفیدی را در زمینه عملکرد عصب و آسیب های احتمالی در اختیار پزشک می گذارد. با این تست می توان شدت و محل آسیب عصبی را مشخص کرد و نیز می توان شواهدی از ترمیم عصب را نیز در این تست بررسی کرد.

پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، قبل از شروع تست، شرح حال کاملی از مشکل شما و علت مراجعه به پزشک ارجاع دهنده خواهد گرفت و بر اساس آن شرح حال معاینات دقیقی شامل ارزیابی رفلکس ها، قدرت عضلات و … انجام خواهد داد.

رادیکولوپاتی چگونه درمان می­شود؟

افراد مبتلابه این اختلال نیازی به درمان­های پیچیده ندارند. مهم است که بدانیم بیشتر افراد با رادیکولوپاتی با گذشت زمان بدون درمان هم بهتر می شوند. برای بعضی از بیماران درد سریعتر طی چند روز یا چند هفته از بین می رود و در بعضی افراد درد مدت طولانی تری باقی می ماند. درد بهبود یافته می تواند در آینده عود کند هرچند در این شرایط نیز بدون درمان خاصی قابل رفع شدن است. بیمارانی که رادیکولوپاتی آنها بهبود نمی یابد نیازمند بررسی و درمان هستند.

درمان عصب تحت فشار

روش های درمانی رادیکولوپاتی

  • دارو ضد درد:داروهای ضد درد مانند سلکسیب، ایبوپروفن و ناپروکسن
  • داروی آرامش بخش:آرامبخش­های عضلانی که جهت آرام کردن درد ماهیچه ها استفاده می­شوند.
  • تزریق داروهایی که تورم و التهاب ناشی از بیماری را کاهش می­دهند: مانند تزریق استروئید یا کورتون که در این روش برای کاهش التهاب، استروئید توسط پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، اطراف ریشه عصبی تزریق می شود.گرچه تزریق استروئید باعث کاهش فشار ناشی از تنگی سوراخ بین مهره ای یا فتق دیسک نمی شود، اما با کاهش تورم و درد، اجازه رشد دوباره عصب را می دهد.
  • فیزیوتراپی: جهت آموزش ورزش­ها و حرکات کششی خاص که سبب کاهش درد، تقویت عضلات گردن و کمر و بهبود دامنه حرکتی می شوند.
  • تنظیم و دستکاری یا مانیپولاسیون ستون فقرات: که این حالت زمانی رخ می­دهد که یک فرد آموزش دیده مانند پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، مفاصل پشتتان را حرکت داده و یا آن­ها را به هم نزدیک می­کند.
  • طب سوزنی: در این روش، پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، سوزن های مخصوص طب سوزنی را در مناطق خاصی از پوست (نقاط طب سوزنی) وارد می کند و پس از طی مسیری کوتاه، در مکان مشخص قرار می‌گیرد و باعث تسکین درد و یا درمان مشکل خاصی در بیمار می شود. طب سوزنی،باعث ترشح مسکن های طبیعی درون بدن می شود که مانند مرفین اثر تسکین دهنده دارند. همچنین کم کردن التهاب از طریق ترشح فاکتورهای مربوطه یکی دیگر از خواص طب سوزنی است،که این اثر شبیه اثرات داروهای ضددرد و ضد التهاب است. طب سوزنی، با کاهش اسپاسم و سفتی عضلات و بهبود حرکت مفاصل می‌تواند باعث کاهش تورم و کبودی هم بشود.مزایای استفاده از این روش ، عدم استفاده از داروهای شیمیایی ( یا كاهش دوز استفاده ازآنها ) و كاهش نسبتا سریع درد با استفاده از یك تكنیك سالم و بی ضرر می باشد .
  • ماساژ درمانی
  • عمل جراحی: اگر بعد از گذشت مدتی از درمان غیر جراحی درد شما ساکت نشود، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد. روش های متعدد جراحی برای درمان رادیکولوپاتی گردنی موجود است که پزشک بر اساس فاکتورهای مختلف از جمله علائم و محل ریشه عصبی درگیر، نوع عمل را انتخاب می کند.

درمان رادیکولوپاتی کمری

درمان بیرون زدگی دیسک کمر تزریق اپیدورال

درمان دیسک با لیزر درمانی

تمرینات ورزشی درمان بیرون زدگی دیسک

فیبرومیالژیا

تزریق اپیدورال

نوار عصب و عضله

آدرس و شماره تماس دکتر زینب بساق زاده

آدرس کلینیک:

  • مطب: خیابان امیری، خیابان پرویزی، فرعی بانک آینده، ساختمان دلارام، طبقه سوم، واحد ۱۰
  • تلفن: ۰۹۳۳۹۴۸۷۷۷۰

آدرس و شماره تماس دکتر روژین نیک رای

آدرس کلینیک:

  • کرمانشاه، پارکینگ شهرداری، خیابان موید، ساختمان پارسیان، طبقه دو، واحد هفت
  • تلفن:  ۰۸۳۳۷۲۳۰۸۵۰- ۰۹۰۱۶۴۵۸۹۱۶

آدرس و شماره تماس دکتر مهسا عدیلی

آدرس کلینیک:

  • خیابان سید جمال الدین اسد آبادی، سه راه پلنگ صورتی، کوچه پویش ۶ (شهید توسلی)، ساختمان پزشکان آرام، طبقه ۲.
  • تلفن:
    09170311060
    ۰۹۳۰۴۲۸۲۱۱۱

آدرس و شماره تماس دکتر مریم رحیمی

آدرس کلینیک:

  • بیرجند، خیابان شهدا، شهدا ۲، پلاک ۱۲، ساختمان پزشکان رضوان، طبقه دوم
  • نوبت دهی: تماس با ۰۹۳۷۵۶۱۰۳۰۹ از ۸ صبح تا ۸ شب

آدرس و شماره تماس دکتر لیلا باقرزاده

آدرس کلینیک:

  • تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، روبروی اریکه ایرانیان، قبل از خروجی نیایش، خیایان تربیت معلم، کوچه گلبان، پلاک ۶، ساحتمان مداوا، طبقه پنجم، کلینیک درد مداوا
  • تلفن: ۰۲۱۸۸۶۸۸۸۸۱ – ۰۲۱۸۸۶۸۸۸۸۲
  • سه شنبه ها  ۳ تا ۷ عصر

آدرس و شماره تماس دکتر محمد احمدی دستگردی

آدرس کلینیک:

  • تهران، کلینیک توانبخشی سکته مغزی تبسم؛باقر خان غربی
  • شنبه ها ۱۱ تا ۱۳
  • نظر آباد کرج، خیابان مطهری، جنب مسجد الغدیر، ساختمان پزشکان شفا
  • تلفن: ۰۲۶۴۵۳۵۰۰۰۸ – ۰۲۶۴۵۳۵۸۵۳۵ – ۰۹۳۸۲۶۰۱۸۹۴
  • پنج شنبه ها ۴ تا ۷

آدرس و شماره تماس دکتر الهام لونی

آدرس کلینیک:

  • تهران، قیطریه، خیابان شهید برادران سلیمانی، کوچه نعمتی، بیمارستان توانبخشی رفیده
  • تلفن: ۰۲۱۲۲۶۷۸۵۱۹
  • نوبت دهی: مراجعه به سایت شفاداک و جستجوی دکتر لونی و رزرو نوبت  www.shafadoc.ir
  • ویزیت بیماران: یکشنبه و سه شنبه ها ساعت ۱۰ تا ۱۲
  • نوارعصب و عضله: شنبه و چهارشنبه ها ساعت ۱۰ تا ۱۲

آدرس و شماره تماس دکتر محمد رسول نظام آبادی

آدرس کلینیک:

  • کلینیک استقلال
    ورودی ۱: تهران، خیابان خواجه عبدالله انصاری، انتهای خیابان چهاردهم، کوچه زروان، پلاک ۱۲
    ورودی ۲: تهران، رسالت شرق به غرب، قبل از پل سیدخندان، بعد از بیمارستان قمر بنی هاشم
  • تلفن: ۰۲۱-۲۲۸۶۶۸۹۰
  • سه شنبه ها از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۸ عصر
  • تهران، خیابان خواجه عبدالله انصاری، انتهای خیابان چهاردهم، کوچه زروان، پلاک ۱۲، کلینیک استقلال
  • تلفن: ۰۲۱۲۲۸۶۶۸۹۰
  • سه شنبه ها عصر از ساعت ۱۴ تا ۱۸

آدرس و شماره تماس دکتر عاطفه جوادی

آدرس کلینیک:

  • تهران، تقاطع فرمانیه و پاسداران، نارنجستان هفتم (جهانبخش نژاد)، پلاک ۱۲ ساختمان مهر طبقه پنجم
  • تماس: ۰۹۳۷۵۴۰۳۵۳۴

آدرس و شماره تماس دکتر آزاده قاروی آهنگر

آدرس کلینیک:

  • بابل، میدان کشوری، سرداران ۴، ساختمان پزشکان مهر، طبقه ۶، واحد ۳۰
  • تلفن: ۰۱۱۳۲۲۸۸۹۹۷ – ۰۹۹۲۳۳۷۳۶۴۴

آدرس و شماره تماس دکتر زهرا هاشمی

آدرس مطب:

  • زنجان، خیابان دلجویی، ساختمان نسیم، طبقه ۴، واحد ۱۸
  • تلفن: ۰۹۹۳۴۵۳۶۲۹۱
۰ پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

امتیاز دهید post