آرتروز یا استئوآرتریت

در این نوشته دکتر زینب بساق زاده در مورد آرتروز یا اوستئوآرتریت، عواملی که باعث ایجاد آرتروز میشود،نحوه تشخیص آرتروز، روش های درمانی و زندگی با آرتروز توضیحاتی داده اند.

ارتروز یا استئوآرتریت (osteoarthritis) چیست؟

 آرتروز یک اصطلاح عمومی است که به معنی التهاب و تخریب مفصل است.

انواع مختلفی از آرتروز وجود دارد. استئوآرتریت معمول ­ترین نوع آرتروز می­ باشد و با افزایش سن ایجاد می شود .

آناتومی مفاصل

برای درک تغییراتی که در مفاصل مبتلا به اوستئوآرتریت اتفاق می افتد ، ابتدا باید با آناتومی مفصل آشنا شویم.

در یک مفصل قسمت های زیر وجود دارد:

  • غضروف مفصلی: در دو انتهای استخوان های تشکیل دهنده یک مفصل که در مقابل یک دیگر قرار می گیرند، بافت محکم و قابل ارتجاعی وجود دارد که غضروف مفصلی نامیده می شود. این غضروف ها، سطوح نرمی را برای حرکات طبیعی مفصل ایجاد می کنند و به استخوان­ها اجازه می­دهند بدون ایجاد درد روی هم بلغزند.
  • کپسول مفصلی: پوشش محکمی است که استخوان ها و قسمت های دیگر مفصل را در بر می گیرد.
  • غشای مفصلی یا سینوویوم: (synovium ) لایه نازکی است که در داخل کپسول مفصلی مانند یک آستر قرار گرفته و مایع مفصلی را ترشح می کند.
  • مایع مفصلی: مایعی است که روغن کاری مفصل را انجام داده و غضروف ها را نرم و سالم نگاه میدارد.
  • رباط ها و عضلات: قسمت های دیگر تشکیل دهنده مفصل هستند که استخوان ها را به یکدیگر متصل کرده ، موجب حرکت می شوند و ضمنا استحکام مفصل را به عهده دارند.

آرتروز

زمانی که استئوآرتریت شروع به تشکیل شدن کند، غضروف شروع به شکستن می ­کند و همین طور که این پوشانندگی از بین می­ رود، استخوان­ها در مفاصل شروع به ساییدن می­ کنند که در نتیجه آن احساس خشکی، درد و تورم ایجاد می­ شود. با گذشت زمان مفاصل ضعیف خواهند شد و درد نیز مزمن می شود.

چه عواملی باعث ایجاد آرتروز می شود؟

  • وراثت: در بعضی از افراد ، بطور ارثی، نقص در یکی از ژن های مسئول ساخت غضروف وجود دارد.
  • بالا رفتن سن
  • افزایش وزن: چاقی خطر ایجاد آرتروز را به ویژه در مفصل زانو افزایش می دهد.
  • تغذیه نامناسب
  • بیماری های مفصلی
  • ضعف عضلات: افرادی که عضلات چهارسر رانی ( عضلاتی که در قسمت جلوی ران قرار دارند ) ضعیفی دارند ، مستعد ابتلا به آرتروز زانو می باشند . هم چنین در صورتی که این عضلات ضعیف باشند، پیشرفت آرتروز نیز زیاد خواهد بود.
  • شکستگی های قبلی ناحیه زانو
  • بی حرکت کردن طولانی مدت زانو
  • انحراف زانوها: در افراد با زانوهای پرانتزی ، احتمال بروز آرتروز زیاد است.
  • صدمات ورزشی: مثلا در فوتبالیست ها ، اگر زانوی آن ها دچار آسیب و پارگی منیسک ها و رباط ها شده باشد، احتمال بروز آرتروز زانو زیاد است.

عواملی که باعث آرتروز

چگونه آرتروز را تشخیص دهیم ؟

 پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، با توجه به شرح حال و معاینات بالینی می تواند آرتروز را تشخیص دهد، ولی ممکن است برای رد کردن سایر بیماری های مفصلی و دیدن تغییرات ساختمانی و میزان آسیب های مفصل، دستور عکسبرداری با اشعه ایکس ( رادیوگرافی ( را بدهد. روش های دیگر رادیولوژی مانند ام آر آی  ( MRI )زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که علیرغم وجود درد ، در رادیوگرافی معمولی یافته های زیادی دیده نشود و یا پزشک مشکوک به وجود آسیب های رباط ها و منیسک ها باشد.

چگونه آرتروز را تشخیص دهیم ؟

اقدامات زیر موجب تسکین علایم آرتروز

  • زمانی که احساس درد شدید دارید، به مدت چند دقیقه استراحت کنید.

نکته : نباید به مدت طولانی استراحت کنید. چراکه بی حرکتی طولانی مدت، ممکن است ماهیچه­ های شما را ضعیف تر و درد شما را بیشتر کند.

  • اگر اضافه وزن دارید، حتما وزنتان را کمتر کنید. سنگین وزن بودن، فشار اضافی را بر روی مفاصل قرار می­دهد.  وزن مناسب و کم کردن آن در صورتی که اضافه وزن موجود باشد، علاوه بر فواید زیادی که برای سلامتی دارد، در پیشگیری از بروز آرتروز و کم کردن سرعت پیشرفت آن موثر می باشد. کم کردن وزن ، درد آرتروز مفاصل ران ، زانوها و کمر را کاهش می دهد. بهترین راه کم کردن وزن، کاهش میزان مصرف کالری و افزایش فعالیت های بدنی مناسب می باشد.
  • ورزش درمانی انجام دهید. داشتن ماهیچه ­های قوی، از فشار وارد شده بر روی مفاصل جلوگیری می­کند و می­تواند در دراز مدت درد را کاهش دهد؛ اگرچه ممکن است اوایل درد شدیدی احساس شود.

نرمش هایی که در آرتروز مفید می باشند

نرمش های تقویت کننده عضلات: مانند نرمش هایی که برای تقویت عضلات واقع در جلوی ران انجام می شود.

نرمش های اروبیک: انجام منظم حرکات اروبیک )هوازی( در آرتروز کمک کننده می باشند. حرکات اروبیک در آب فشار کمتری را بر روی مفاصل وارد می کند و برای سلامت عمومی هم مفید است. اگر مفاصل ران یا زانوها زیاد دردناک نباشند ، راه رفتن معمولی تا حدی که ایجاد درد نکند می تواند ورزش مناسبی باشد.

نرمش های دامنه حرکات مفصل: این نوع نرمش ها برای حفظ دامنه حرکات مفصل انجام می شوند.

نکات درمانی در مورد بیماری آرتروز

  • از کفش­های مناسب، کفی، عصا، واکر و یا هر دستگاه دیگری که به شما کمک می­کند استفاده کنید. به کاربردن وسائل کمکی مانند عصا برای راه رفتن یا استفاده از اسپلینت (آتل) برای مچ دست ها و کرست کمر و گردن بند برای ستون فقرات نیز نوعی استراحت دادن به مفصل محسوب می شود. این ابزارها مفاصلتان را ثابت نگه داشته و وزن و فشار وارد شده بر مفصل را کاهش می­دهد.
  • هنگام درد حاد ( ۷۲ ساعت اول ) از یخ و کیسه های آب سرد و بعد از آن از کیسه های آب گرم استفاده کنید.
  • فیزیوتراپی و ماساژ
  • مسکن‌های اصلی بدون نسخه ، استامینوفن و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن هستند. این داروها می‌توانند به شما کمک کنند تا درد و التهاب مربوط به آرتروز را کنترل کنید.

اخطار: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی می توانند معده را تحریک کرده و در مواردی عملکرد کلیه را تحت تاثیر قرار دهند. هرچه مدت زمان مصرف این داروها بیشتر باشد، احتمال عوارض هم بیشتر می شود. در موقع مصرف داروهای ضدالتهابی ، بسیاری از داروهای دیگر را نمی توان مصرف کرد. همیشه به پزشک خود مصرف این داروها را اطلاع دهید و تحت نظر پزشک ، دارو مصرف کنید.

درمان غیر جراحی آرتروز زانو

آرتروز زانو

تزریق اپیدورال

آیا گیاهان دارویی، مکمل­ها و یا ویتامین­ها می­توانند در درمان آرتروز موًثر باشند؟

مدارک و شواهدی وجود ندارد که اثبات کرده باشد که مکمل­ ها می ­توانند بر روی علائم آرتروز نقش مفیدی داشته باشند. این موضوع برای گلوکزآمین­ها و کندروئتین­ها نیز صادق است. این دو مکمل­ هایی هستند که بسیاری بر این باورند که نقش موًثری در بهبودی آرتروز ایفا می­ کنند. اگر شما تصمیم دارید که از هر نوع مکمل و یا گیاه دارویی استفاده کنید، قبل از مصرف ابتدا با پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مشورت کنید.

آیا داروهایی برای درمان آرتروز وجود دارد

 داروهای زیادی وجود دارند که به شما در مدیریت کاهش علائم استئوآرتریت کمک می کنند. در حالیکه بعضی از آن­ها به راحتی درد ناشی از بیماری را کاهش می­ دهند ؛ سایرین تورم ایجاد شده به همراه درد را کاهش می ­دهند. همچنین کرم و ژل­هایی جهت مالیدن بر روی پوست وجود دارند که می ­توانند منجر به کاهش درد در بیماران شوند. علاوه بر آن داروهایی جهت تزریق وجود دارند که به کاهش درد در این افراد کمک می ­کنند.

آیا جراحی در آرتروز می­تواند موًثر باشد؟

زمانی که درمان­های دیگر جواب ندهد ، بعضی از افراد مبتلا به استئوآرتریت تحت عمل جراحی قرار می ­گیرند.

زندگی با آرتروز

درابتدای شروع علایم آرتروز ، ممکن است تحرک شما کم شود و مجبور به تغییر در بعضی از کارها بشوید. قبول کردن این موضوع ممکن است مشکل باشد و باعث افسردگی ، ترس و عصبانیت شود، ولی به تدریج این واکنش ها از بین می روند. با قبول بیماری، شما می توانید ضمن رعایت برنامه درمانی خود ، کارهایتان را تا آنجایی که درد پیدا نشود انجام داده و فعال باقی بمانید. در مورد بیماری آرتروز هرچه می توانید اطلاعات کسب کنید. راه های کم کردن فشار بر روی مفاصل و انجام ورزش های مناسب را یاد بگیرید. سعی کنید انرژی خود را ذخیره کرده و بی جهت خود را خسته نکنید. اگر برای شما وسائل کمکی مانند عصا تجویز شده ، حتما از آن ها استفاده کنید. بسیاری از بیماران در ابتدا مایل به استفاده از این وسائل نیستند ، ولی بعد از این که شروع به استفاده از آنها می کنند ، متوجه می شوند که تا چه اندازه اینگونه وسائل به آنها کمک می کند. این وسائل عبارتند از: عصا ، کراچ ، اسپلینت یا آتل ( برای مچ دست و انگشت شست )، زانوبند ، گردن بند ، کرست کمر، کفی های مخصوص برای کفش ، کفش های طبی ، توالت فرنگی ، صندلی در وان حمام ، نرده هائی که در اطراف وان یا توالت تعبیه می شوند . اگر مبتلا به آرتروز هستید، باید زندگی کردن با آرتروز را یاد بگیرید و با آن کنار بیایید.

جهت یافتن راهی برای درمان، موارد مختلف را امتحان کنید تا در نهایت چاره ای بیابید. مدیریت علائم استئوآرتریت دشوار است ؛ اما نباید ناامید شد. شما ممکن است نیاز به تلفیقی از انواع مختلف روش های درمانی مانند دارو، ورزش و یا دستگاه­های مورد نیاز جهت کاهش درد و بهبود علائم، داشته باشید.

آدرس و شماره تماس دکتر زینب بساق زاده

آدرس کلینیک:

  • مطب: خیابان امیری، خیابان پرویزی، فرعی بانک آینده، ساختمان دلارام، طبقه سوم، واحد ۱۰
  • تلفن: ۰۹۳۳۹۴۸۷۷۷۰

آدرس و شماره تماس دکتر روژین نیک رای

آدرس کلینیک:

  • کرمانشاه، پارکینگ شهرداری، خیابان موید، ساختمان پارسیان، طبقه دو، واحد هفت
  • تلفن:  ۰۸۳۳۷۲۳۰۸۵۰- ۰۹۰۱۶۴۵۸۹۱۶

آدرس و شماره تماس دکتر مهسا عدیلی

آدرس کلینیک:

  • خیابان سید جمال الدین اسد آبادی، سه راه پلنگ صورتی، کوچه پویش ۶ (شهید توسلی)، ساختمان پزشکان آرام، طبقه ۲.
  • تلفن:
    ۰۹۱۷۰۳۱۱۰۶۰
    ۰۹۳۰۴۲۸۲۱۱۱

آدرس و شماره تماس دکتر مریم رحیمی

آدرس کلینیک:

  • بیرجند، خیابان شهدا، شهدا ۲، پلاک ۱۲، ساختمان پزشکان رضوان، طبقه دوم
  • نوبت دهی: تماس با ۰۹۳۷۵۶۱۰۳۰۹ از ۸ صبح تا ۸ شب

آدرس و شماره تماس دکتر لیلا باقرزاده

آدرس کلینیک:

  • تهران، شهرک غرب، بلوار فرحزادی، روبروی اریکه ایرانیان، قبل از خروجی نیایش، خیایان تربیت معلم، کوچه گلبان، پلاک ۶، ساحتمان مداوا، طبقه پنجم، کلینیک درد مداوا
  • تلفن: ۰۲۱۸۸۶۸۸۸۸۱ – ۰۲۱۸۸۶۸۸۸۸۲
  • سه شنبه ها  ۳ تا ۷ عصر

آدرس و شماره تماس دکتر محمد احمدی دستگردی

آدرس کلینیک:

  • تهران، کلینیک توانبخشی سکته مغزی تبسم؛باقر خان غربی
  • شنبه ها ۱۱ تا ۱۳
  • نظر آباد کرج، خیابان مطهری، جنب مسجد الغدیر، ساختمان پزشکان شفا
  • تلفن: ۰۲۶۴۵۳۵۰۰۰۸ – ۰۲۶۴۵۳۵۸۵۳۵ – ۰۹۳۸۲۶۰۱۸۹۴
  • پنج شنبه ها ۴ تا ۷

آدرس و شماره تماس دکتر الهام لونی

آدرس کلینیک:

  • تهران، قیطریه، خیابان شهید برادران سلیمانی، کوچه نعمتی، بیمارستان توانبخشی رفیده
  • تلفن: ۰۲۱۲۲۶۷۸۵۱۹
  • نوبت دهی: مراجعه به سایت شفاداک و جستجوی دکتر لونی و رزرو نوبت  www.shafadoc.ir
  • ویزیت بیماران: یکشنبه و سه شنبه ها ساعت ۱۰ تا ۱۲
  • نوارعصب و عضله: شنبه و چهارشنبه ها ساعت ۱۰ تا ۱۲

آدرس و شماره تماس دکتر محمد رسول نظام آبادی

آدرس کلینیک:

  • کلینیک استقلال
    ورودی ۱: تهران، خیابان خواجه عبدالله انصاری، انتهای خیابان چهاردهم، کوچه زروان، پلاک ۱۲
    ورودی ۲: تهران، رسالت شرق به غرب، قبل از پل سیدخندان، بعد از بیمارستان قمر بنی هاشم
  • تلفن: ۰۲۱-۲۲۸۶۶۸۹۰
  • سه شنبه ها از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۸ عصر
  • تهران، خیابان خواجه عبدالله انصاری، انتهای خیابان چهاردهم، کوچه زروان، پلاک ۱۲، کلینیک استقلال
  • تلفن: ۰۲۱۲۲۸۶۶۸۹۰
  • سه شنبه ها عصر از ساعت ۱۴ تا ۱۸

آدرس و شماره تماس دکتر عاطفه جوادی

آدرس کلینیک:

  • تهران، تقاطع فرمانیه و پاسداران، نارنجستان هفتم (جهانبخش نژاد)، پلاک ۱۲ ساختمان مهر طبقه پنجم
  • تماس: ۰۹۳۷۵۴۰۳۵۳۴

آدرس و شماره تماس دکتر آزاده قاروی آهنگر

آدرس کلینیک:

  • بابل، میدان کشوری، سرداران ۴، ساختمان پزشکان مهر، طبقه ۶، واحد ۳۰
  • تلفن: ۰۱۱۳۲۲۸۸۹۹۷ – ۰۹۹۲۳۳۷۳۶۴۴

آدرس و شماره تماس دکتر زهرا هاشمی

آدرس مطب:

  • زنجان، خیابان دلجویی، ساختمان نسیم، طبقه ۴، واحد ۱۸
  • تلفن: ۰۹۹۳۴۵۳۶۲۹۱
۰ پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

امتیاز دهید post