روماتیسم مفصلی، تشخیص و درمان
در این نوشته دکتر مهسا عدیلی در مورد روماتیسم مفصلی، نحوه تشخیص ابتلا به روماتیسم مفصلی، روش های درمانی روماتیسم مفصلی و بارداری در این شرایط توضیحاتی داده اند.
روماتیسم مفصلی چیست؟
احتمالا همه ی شما حداقل یک بار این کلمه را شنیده اید و یا برای توصیف دردهای مفاصل تان استفاده کرده اید. اما متاسفانه به دلیل نبود اگاهی کافی، بیماران این لغت را برای توصیه هر گونه درد مفصلی استفاده می کنند.
روماتیسم مفصلی بیماری ست التهابی که منجر به درد، تورم، سفت و سخت شدن مفاصل میشود و یکی از انواع بسیار متفاوت آرتروز میباشد. بیماران اغلب از واژه ی روماتیسم برای توصیف تمام دردهای مفصلی شان استفاده می کنند در حالی که در اغلب اوقات منظورشان آرتروز و ساییدگی مفاصل می باشد. روماتیسم مفصلی اغلب به همان بیماری آرتریت روماتویید گفته می شود که مفاصل متعددی را در بدن می تواند درگیر کند و یک بیماری مزمن است و بیمار سالیان سال با آن درگیر بوده و باید داروهای مخصوص را تحت نظارت پزشک متخصص استفاده کند.
تفاوت روماتیسم مفصلی و آرتروز
پزشکان هنوز نمیدانند چه عواملی باعث ایجاد این نوع از آرتروز میشود؛ اما آنها میدانند که این بیماری زمانی رخ میدهد که سیستم دفاعی بدن که سیستم ایمنی هم نامیده میشود اشتباها به مفاصل بدن حمله میکند. در واقع روماتیسم مفصلی جز بیماری های خودایمنی محسوب می شود و خوشبختانه درصد کمی از افراد را مبتلا می کند و تقریبا غیر قابل پیشگیری است در حالی که آرتروز یا ساییدگی مفصل یک مشکل بسیار شایع می باشد و درصد زیادی از مردم به ویژه با افزایش سن به آن مبتلا می شوند. با اصلاح سبک زندگی، کاهش وزن و انجام ورزش های مخصوص تا حد زیادی می توان از بروز آن پیشگیری کرد یا زمان بروز آن را به تعویق انداخت.
چطور میتوان فهمید که به روماتیسم مفصلی مبتلا شده ایم، یا به انواع دیگر آن؟
شما نمیتوانید متوجه این موضوع شوید. اگرچه علائمی جهت تشخیص آن وجود دارد اما فقط پزشک میتواند با گرفتن یک شرح حال کامل و انجام معاینات پزشکی به طور دقیق این موضوع را روشن کند و در ادامه با انجام تست های ازمایشگاهی تشخیص را قطعی کند.
برای مثال، روماتیسم مفصلی معمولاً از مفاصل انگشتان و مچ دست شروع میشود و معمولاً هر دو طرف راست و چپ را در یک زمان تحت تاًثیر قرار میدهد؛ درحالیکه انواع دیگر آرتروز اول مفاصل بزرگتر مانند زانوها یا لگن را تحت تاثیر قرار داده و ممکن است یک سمت بدن را درگیر کنند.
علائم روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی اغلب با خشکی صبحگاهی همراه است و این خشکی صبحگاهی یک ساعت یا بیشتر طول می کشد و بعد از چند ساعت فعالیت، خشکی مفصلی و دردهای بیمار کمتر می شود؛ در حالی که دردهای ناشی از آرتروز در غروب و شب بعد از یک دوره فعالیت در طول روز ایجاد می شود و با استراحت بهبود می یابد. پس اگر صبح ها که از خواب بیدار می شوید درد مفصلی دارید می تواند یکی از علایم روماتیسم باشد. البته آرتروز هم می تواند خشکی صبحگاهی دهد اما در حد چند دقیقه هست و با آغاز فعالیت از بین می رود.
آرتروز معمولا در سنین بالاتر به سراغ شما می آید اما متاسفانه روماتیسم مفصلی اغلب از سنین جوانی آغاز می گردد.
یکی از دقیق ترین روش ها برای تشخیص روماتیسم مفصلی انجام تست های آزمایشگاهی ست که با اطمینان بالایی وضعیت شما را مشخص می کند. بنابراین با داشتن دردهای مفصلی هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید تا در صورت لزوم این آزمایشات برای شما درخواست گردد و از مصرف خودسرانه ی داروهای مسکن پرهیز کنید.
اگر روماتیسم مفصلی بدتر شود چه اتفاقی خواهد افتاد؟
اگرچه ممکن است این بیماری از انگشتان دست و پا شروع شود، اما میتواند تمامی مفاصل موجود در بدن را تحت تاثیر قرار دهد و بعضی وقتها ممکن است تا آخر عمر به مفاصل آسیب برساند. علاوه بر آن، روماتیسم مفصلی میتواند مشکلاتی را در دیگر نقاط بدن مانند قلب، ششها و چشمها ایجاد کند. بنابراین تشخیص زود هنگام روماتیسم مفصلی و بعد از آن انجام معاینات دوره ایی بسیار حائز اهمیت است. هر چه سریعتر درمان باید شروع شود. منتظر بدتر شدن علایم نباشید. درمان زود هنگام میتواند به توقف بیماری و آسیبهای ناشی از آن کمک کند.
چه درمانهایی برای روماتیسم مفصلی وجود دارد؟
داروهای زیادی برای این بیماری وجود دارد. که برای هر بیماری بسته به شرایطش یک یا چند تا از دارو ها به صورت ترکیبی استفاده می شود. نکاتی که در هنگام انتخاب درمان به آن توجه می شود شامل موارد زیر هست:
- تا چه میزان علائم بیماری در شما پیشرفته است؟
- چه تعدادی از مفاصل تان و با چه شدتی درگیر این بیماری شده اند؟
- با گذشت زمان چه تغییراتی در بیماری ایجاد شده است؟
- با مصرف داروها چه اثرات جانبی را در بدن احساس می کنید؟
- تصویربرداری از بدن تان چه چیزی را نشان میدهد؟
- نتایج آزمایش خون شما چگونه است؟
درمان روماتیسم مفصلی
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی که NSAID نیز نامیده میشوند ( مانند ناپروکسن، دیکلوفناک، ملوکسیکام و…)
- داروهای استروئیدی ( مانند پردنیزولون)
- داروهای ضدروماتیسمی یا DMARD ها ( مثل هیدروکسی کلروکین، متوتروکسات و سولفاسالازین و …)
افرادی که درد شدیدی را احساس کرده و با داروهای ذکر شده در بالا بهتر نمیشوند، میتوانند بعضی مواقع از داروهای ضد درد استفاده کنند، اما استفاده از این داروها ضروری نمیباشد.
گاهی اوقات نیز ممکن است درگیری یک مفصل شدید شود و پزشک تان تزریقات داخل مفصلی جهت کاهش درد و التهاب انجام دهد.
نکته بسیار مهم این است که شما باید مرتب توسط پزشک تان ارزیابی و معاینه شوید و بسته به علایم تان داروها کم و زیاد شود. گاهی این داروها عوارض جبران ناپذیری دارند و مصرف خودسرانه آنها توصیه نمی شود.
داروی پردنیزولون در درمان روماتیسم مفصلی
داروی پردنیزولون که بین بیماران به قرص صورتی هم مشهور است! داروی بسیار مفیدی در درمان روماتیسم مفصلی است. اغلب موارد با کنترل بیماری دوز این دارو کاهش می یابد و یا دارو قطع می شود. اما گاهی بیماران به پزشک مراجعه نمی کنند و به صورت خودسرانه این دارو را ادامه می دهند. یادتان باشد که مصرف طولانی مدت این دارو عوارضی را در پی دارد. پوکی استخوان، شکستن استخوان ها و سیاه شدن استخوان لگن از جمله عوارض جبران ناپذیر این دارو ست.ئهمچنین بیمارانی که هیدروکسی کلروکین استفاده می کنند، نیاز به معاینه چشم دارند. همراه با متوتروکسات نیز فولیک اسید تجویز می گردد.
داروهایی جدیدتری نیز برای درمان روماتیسم مفصلی وجود دارد با نام کلی داروهای بیولوژیک مثل آباتاسپت، آدالیموماب، آناکینرا، ریتوکسیماب و اتانرسپت که بر اساس صلاحدید پزشک تجویز می گردد. پس ویزیت دوره ایی حتما باید انجام شود و پزشک بر اساس وضعیت شما درمان را ادامه دهد.
جراحی برای ترمیم مفاصل آسیب دیده
|
راهی وجود دارد که من بتوانم به تنهایی با استفاده از آن احساس بهتری پیدا کنم؟
بله. موضوع بسیار مهم در اینجا انجام فعالیت بدنی میباشد. به دلیل احساس درد ایجاد شده بعد از انجام فعالیتهای متنوع، شما ممکن است از ادامه فعالیت امتناع کنید اما این کار باعث بدتر شدن حال شما میشود و ماهیچههای شما را ضعیف تر کرده و مفاصل تان را سفت تر از قبل میکند. یک پزشک با تجربه به راحتی میتواند به شما در فهمیدن این موضوع که چگونه با وجود روماتیسم به کارهای روزانه تان بپردازید و چه ورزشی میتواند برای شما بهتر باشد و حال شما را بهتر کند، کمک کند.
موضوع دیگری که خودتان باید به آن توجه ویژه ای داشته باشید مصرف غذاهای سالم است. افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی نیز میباشند بنابراین باید از خوردن غذاهای چرب خودداری کرده و به جای آن از مقدار زیادی میوه و یا سبزی استفاده کنند.
یکی از پرمصرف ترین داروها کورتون ها (پردنیزولون) هستند که مصرف طولانی مدت آنها می تواند منجر به بروز پوکی استخوان شود بنابراین مصرف ویتامین دی، کلسیم و پیاده روی روزانه فراموش نشود!
در ضمن استرس و اضطراب تان را کنترل کنید. متاسفانه روماتیسم مفصلی با توجه به مزمن بودنش بیمار را مستعد اضطراب و افسردگی می کند. نکته بسیار مهم این است که بیمار اضطرابش را کنترل کند و به فعالیت های روزانه و ورزش ش ادامه دهد در غیر این صورت احتمال بروز سندروم درد مزمن افزایش می یابد.
چه اتفاقی خواهد افتاد اگر من با روماتیسم مفصلی باردار شوم؟
شما می توانید باردار شوید. اگر قصد باردار شدن دارید قبل از بارداری، با پزشک تان مشورت کنید. چرا که برخی از داروهای استفاده شده جهت درمان روماتیسم مفصلی برای جنین خطرناک میباشند. به این خاطر ممکن است نیاز باشد که شما داروهای خود را قبل از باردار شدن عوض کنید.
بعلاوه چیزهای دیگری نیز وجود دارند که به شما در طول دوره بارداری کمک میکنند. علائم روماتیسم مفصلی اغلب با بارداری بهتر میشوند. اما علائم بیماری ممکن است بعد از تولد فرزند بدتر شوند. بنابراین در تمام این مدت باید تحت نظارت پزشک تان باشید تا سلامت شما و فرزند تان به خطر نیافتد.
لینک پر بازدید
ویزیت در بندرعباس
ویزیت در آبادان
ویزیت در بجنورد
ویزیت در بیرجند
ویزیت در تهران
ویزیت در دماوند
ویزیت در زنجان
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.