هالوکس ریجیدوس (سفتی شست پا)
هالوکس ریجیدوس (سفتی شست پا)
هالوکس ریجیدوس (سفتی شست پا) شایعترین محل آرتروز در پا ، قسمت ابتدایی انگشت شست یا مفصل متاتارسوفالنژیال (MTP) می باشد.
این مفصل اهمیت بسیاری دارد زیرا با هر بار قدم زدن، خم شده و در صورتیکه دچار خشکی شود ،
راه رفتن دردناک و دشوار می گردد.
در مفصل MTP مانند سایر مفاصل، انتهای استخوان ها توسط غضروف مفصلی پوشیده شده است .
در صورت آسیب غضروف مفصلی، انتهای استخوان ها بر روی هم ساییده شده
و استخوان های اضافه یا خار استخوانی (bone Spur) تشکیل می گردند.
استخوان های اضافه باعث جلوگیری از خم شدن کامل مفصل هنگام راه رفتن شده
و سفتی شست پا یا هالوکس ریجیدوس ایجاد می شود.
مفصل متاتارسوفالنژیال اول
هالوکس ریجیدوس اغلب در بالغین با محدوده سنی ۳۰ تا ۶۰ سال ایجاد می شود.
علت اینکه چرا گروهی دچار این اختلال می شوند به خوبی مشخص نمی باشد،
اما آسیب هایی که باعث تخریب غضروف مفصل شده
و یا تفاوت های آناتومیک پا و افزایش فشار به مفصل ، باعث بروز این اختلال می گردند.
علایم بیماری
- درد حین فعالیت و راه رفتن
- تورم اطراف مفصل
- برجستگی روی پا
- خشکی حرکات انگشت شست و عدم توانایی خم و راست کردن مفصل
تشخیص
اگر خم کردن انگشت شست، دردناک و سخت بوده و یا بعلت درد در ناحیه شست پا مجبور به راه رفتن بر روی لبه خارجی پا می باشید به پزشک مراجعه نمایید.
درمان در مراحل اولیه بیماری آسان تر از زمانی است که استخوان های اضافه تشکیل شده اند.
در معاینه بالینی، پزشک با حرکت دادن انگشت شست به طرفین ، میزان تحرک بدون درد مفصل را بررسی می نماید.
در رادیوگرافی، اندازه و محل استخوان های اضافه و همچنین میزان آرتروز مفصل قابل ارزیابی می باشد.
استخوان های اضافه در مفصل شست پا
درمان
درمان های غیر جراحی
داروهای ضدالتهاب مانند بروفن باعث کاهش درد و التهاب می شوند.
کمپرس یخ و حمام کنتراست (توضیح بیشتر در ادامه) ،
برای مدت کوتاهی باعث کاهش التهاب و کنترل علایم شده اما از پیشرفت بیماری جلوگیری نمی کنند.
استفاده از کفش هایی با پنجه پهن و نپوشیدن کفش های با پاشنه بلند باعث کاهش فشار به مفصل می شوند.
تجویز کفش های با کفی سخت و طراحی راکر و در صورت لزوم تعبیه میله فلزی در کفی کفش باعث کاهش خم شدن شست حین راه رفتن می شوند.
حمام کنتراست(contrast bath) با استفاده متناوب از آب گرم و سرد باعث کاهش التهاب می شود.
برای انجام، نیاز به دو ظرف آب می باشد:
ظرف اول آب سرد در حد قابل تحمل و ظرف دوم آب گرم در حد قابل تحمل.
پای خود را به مدت ۳۰ ثانیه داخل آب سرد فرو برده، سپس بلافاصله ۳۰ ثانیه داخل آب گرم قرار دهید.
به مدت ۵ دقیقه به تناوب پای خود را داخل آب سرد و گرم قرار داده سپس با آب سرد به پایان برسانید.
حمام کنتراست را می توانید تا سه بار در روز انجام دهید.
در صورت اختلال حس در اندام تحتانی از آب با دمای خیلی بالا یا پایین استفاده نکنید.
درمان جراحی
کیلکتومی (Cheilectomy)
این روش جراحی اغلب در موارد بیماری خفیف تا متوسط انجام می شود.
در این نوع جراحی، استخوان های اضافه در اطراف مفصل خارج میشوند تا مفصل فضای بیشتری برای حرکت داشته باشد.
ممکن است انگشت شست و محل جراحی تا چند ماه متورم بوده و حداقل تا دو هفته بعد از عمل باید از صندل های با کفی چوبی استفاده شود.
اغلب بیماران بعد از جراحی بهبود طولانی مدت دارند.
آرترودز یا خشک کردن مفصل (Arthrodesis )
این روش جراحی اغلب در آسیب های شدید توصیه می شود.
در این روش، غضروف آسیب دیده خارج شده و مفصل در وضعیت ثابت فیکس می گردد.
بعد از جراحی، بیمار دیگر قادر به خم کردن شست نمی باشد، در حالیکه درد بیمار کاهش می یابد.
آرتروپلاستی (Arthroplasty)
بیماران مسن با فعالیت فیزیکی کم، کاندید جراحی تعویض مفصل می باشند.
در این روش جراحی، سطوح مفصلی برداشته شده و مفصل مصنوعی جایگزین میشود. بعد از عمل،
درد بیمار کاهش یافته و حرکات مفصل حفظ می شوند.
برگرفته از سایت : https://orthoinfo.aaos.org
ترجمه توسط : دکتر عاطفه جوادی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.