داروی دیسک کمر برای کاهش درد و التهاب

داروی دیسک کمر باخاصیت شل‌ کنندگی عضله دیسک و سیاتیک

داروهای شل‌کننده عضله، شایع‌ترین و محبوب‌ترین دارو در بین داروهای تجویز شده برای کمردرد هستند و از بین آنها متوکاربامول به‌خصوص آمپول آن که با نام‌های روباکسین، روباکسول، ریلاکسین و… از سایرین محبوب‌تر و پر استفاده تر است. اینکه از نظر علمی و پزشکی مبتنی بر شواهد تجویز این دارو در دیسک کمر چه جایگاهی دارد، بسیار موردبحث و چالش است؛ ولی از نظر تئوری می‌تواند اسپاسم‌های ثانویه به بیرون‌زدگی دیسک را کمتر کرده و درد را کاهش دهد؛ اما در عمل ممکن است چنین نباشد.

به جز قرص و آمپول متوکاربامول داروی دیسک کمر دیگری هم باخاصیت شل‌کنندگی عضله وجود دارند که یکی از بهترین آنها، قرص یا آمپول دیازپام است. همچنین باکلوفن و تیزانیدین هم دارای خاصیت شل‌کنندگی عضله هستند و درد درمان دارویی کمردرد، مورداستفاده قرار می‌گیرند.

اغلب انواع داروی دیسک کمر شل‌کننده‌های عضله هستند و به سبب نوع مکانیسم اثربخشی، بر روی سلول‌های مغزی هم تأثیر می‌گذارند و باعث خواب‌آلودگی می‌شوند.

مکمل‌ها و ویتامین‌ها

پزشکان انواع مختلفی از ویتامین‌ها، مکمل‌ها و داروهایی مشتق از گیاهان را برای بیماران مبتلا بیرون‌زدگی دیسک کمر و درد در محدوده عصب سیاتیک تجویز می‌کنند.

یکی از داروهای شایع که در بیماران با فتق دیسک کمر تجویز می‌شود، ویتامین B1 است؛ باتکیه‌بر این تئوری که مشتقات ویتامین B در سلامت عصب‌ها مؤثر هستند و می‌توانند به ترمیم عصب آسیب‌دیده کمک کنند، این داروی دیسک کمر تجویز می‌شود. البته شواهد علمی قوی مبنی بر نظریه بالا و مفیدبودن ویتامین B در دیسک کمر ، وجود ندارد.

از دیگر مکمل‌هایی که در دردهای سیاتیکی تجویز می‌شود، مکمل‌هایی با ترکیبات منیزیم مثل مگنیفورت است؛ منیزیم عملکرد عضله را تسهیل می‌کند و می‌تواند به رفع اسپاسم‌های ثانویه کمک کند.

ویتامین  D، و ویتامین E  با اثر آنتی‌اکسیدانی هم تجویز می‌شود؛ اما باید مراقبت استفاده بیش از حد این ویتامین‌های محلول در چربی بود؛ زیرا برخلاف ویتامین‌های محلول در آب مثل ویتامین B و C، به‌راحتی دفع نمی‌شوند و مصرف خودسرانه و بیش از حد آنها باعث مسمومیت می‌شود.

پمادها و داروی دیسک کمر موضعی

انواع زیادی از پمادها و روغن‌ها و دیگر داروهای موضعی برای کمردرد استفاده می‌شود؛ یکی از معروف‌ترین آنها ژل و پماد پیروکسیکام است که از دسته NSAID هاست. از همین دسته پماد دیکلوفناک (پماد ولتارن) هم برای کمردرد و دردهای موضعی تجویز می‌شود.

انواع زیادی از پمادها با عصاره گیاهانی مثل نعنا (منتول)، گزنه، رزماری، پنجه شیطان، گل مغربی، آلوئه‌ورا، اکالیپتوس، آویشن و… نیز برای دردهای مفصلی و روماتیسمی و کمردرد و… تجویز می‌شود که می‌تواند همراه داروهای اصلی به کاهش درد بیمار کمک کند.

در بین پمادهای موضعی که در کمردرد و تسکین درد نوروپاتیک و سیاتیکا مؤثر است و شواهد و مقالات علمی آن را تأیید می‌کنند، پماد فلفل (کاپسایسین -Capsaicin) جایگاه ویژه‌ای دارد. این پماد در ایران با نام‌های کرم کپکس، کرم کاپسیمو، کرم کاپسیدین و… قابل‌تهیه است.

سؤالات رایج در مورد داروی دیسک کمر و سیاتیک

با جستجو در گوگل می‌توان سؤالاتی را پیدا کرد که کاربران در مورد داروی دیسک کمر و سیاتیک، گوگل کرده‌اند؛ شاید نتوان به خیلی از این سؤالات بدون معاینه دقیق و درنظرگرفتن شرایط فرد و اینکه افراد مختلف نیاز به درمان‌های مختلف دارند، پاسخ داد؛ اما در زیر سعی شده است، به چند سؤال رایج تا جای ممکن پاسخ داده شود.

باز هم تأکید می‌کنیم پاسخ سؤالات زیر برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد و نباید بدون تجویز و توصیه پزشک استفاده شود.

مسکن فوری برای دیسک کمر چیست؟

همان‌طور که توضیح داده شد، بهترین داروها برای بیرون‌زدگی دیسک کمر، کورتون‌ها (به‌صورت موقت و محدود) و NSIADها هستند. از این میان می‌توان گفت دیکلوفناک پتاسیم از دسته NSAIDها و دگزامتازون از دسته کورتیکواستروئیدها شروع اثر زودتری داشته و سریع‌تر عمل می‌کنند.

بهترین پماد برای دیسک کمر چیست؟

از نظر شواهد علمی پماد فلفل (کرم کپکس، کرم کاپسیمو، کرم کاپسیدین) داروی مؤثرتری برای کاهش دردهای فتق دیسک کمر است.

بهترین آمپول برای کمردرد، دیسک کمر و درد سیاتیک چیست؟

اگر تشخیص پزشک قطعی باشد بهترین آمپول برای دیسک کمر از دسته کورتیکواستروئیدها مثل بتامتازون، دگزامتازون، متیل پردنیزولون (دپومدرول، دورومدرول) است.

قوی‌ترین قرص و آمپول شل‌کننده عضلات کمر چیست؟

درست است که شناخته‌شده‌ترین، محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین داروی شل‌کننده عضلانی، قرص و آمپول متوکاربامول است؛ اما به نظر نویسنده، اثربخشی قرص و آمپول دیازپام و قرص تیزانیدین بیشتر است. ممکن است یکی از دلایل این موضوع تجویز متوکاربامول با دز ناکافی باشد.

بهترین غضروف ساز برای کمردرد و دیسک کمر چیست؟

اولاً تا به امروز اساساً دارویی که واقعاً غضروف بسازد، تولید نشده و داروهایی که به غضروف ساز معروف هستند، عمدتاً خواص ضددردی و ضدالتهابی دارند.

ثانیاً بیشتر مطالعات بر روی داروهای معروف به غضروف ساز عمدتاً معطوف به مفاصل محیطی به‌خصوص زانو انجام شده و مطالعات زیادی در مورد، کمردرد و بیرون‌زدگی دیسک کمر و اثربخشی این داروها انجام نشده است.

پس باتوجه‌به قیمت نسبتاً زیاد این داروها و عدم وجود شواهد قوی بر مفیدبودن این دسته از داروها، می‌توان بر اساس هزینه اثربخشی، نتیجه گرفت که مصرف این داروها در بیرون‌زدگی دیسک کمر و دردهای سیاتیکی توصیه نمی‌شود.

نکات مهم در مورد مصرف داروی دیسک کمر و سیاتیک

نکته مهم یک:

مصرف هیچ دارویی خودسرانه و بدون ویزیت، معاینه و تجویز پزشک توصیه نمی‌شود.

نکته مهم دو:

اگر هریک از علائم زیر را دارید، با مراجعه سریع به پزشک متخصص و فلوشیپ ستون فقرات، پیگیر بیماری خود باشید:

·         کمردرد قبل از ۱۸ سالگی

·         اولین سابقه کمردرد بعد از ۵۰ سالگی

·         کمردرد طولانی‌تر از ۶ هفته

·         ضربه سنگین به کمر در جوانان و میان‌سالان و ضربه خفیف به کمر سالمندان

·         سابقه سرطان

·         کمردرد همراه با کاهش وزن و تب و لرز

·         کمردرد در هنگام خواب و استراحت

·         کمردرد همراه بی‌اختیاری و احتباس ادرار و مدفوع

·         ضعف در راه‌رفتن روی پنجه یا پاشنه و خالی‌کردن زانو هنگام راه‌رفتن

·         بی‌حسی بین پاها و نواحی تناسلی