ورزش درمانی آسیب های مفصل آکرومیوکلاویکولار

در این نوشته دکتر محسن چراغی و دکتر محمد رسول نظام آبادی فلوشیپ ستون فقرات و توانبخشی ضایعات نخاعی، در مورد … توضیحاتی ارائه کرده اند.

ورزش درمانی به عنوان یکی از روش‌های مؤثر در توانبخشی آسیب‌های مفصل آکرومیوکلاویکولار (AC) شناخته شده است. مفصل آکرومیوکلاویکولار که بخشی از بالاترین ناحیه شانه را تشکیل می‌دهد، در اثر ضربه، سقوط روی دست باز یا فشار مستقیم بر روی شانه ممکن است دچار آسیب دیدگی شود. این نوع آسیب‌ها می‌تواند منجر به درد، ورم، و محدودیت حرکتی در شانه شود. ورزش درمانی در این موارد با هدف بازیابی دامنه حرکتی، تقویت عضلات اطراف مفصل و کاهش علائم انجام می‌شود.
فاز اول: کاهش درد و التهاب
در ابتدای توانبخشی، تمرکز بر روی کاهش درد و التهاب است. استفاده از یخ، استراحت و محدود کردن حرکاتی که باعث تشدید درد می‌شوند، از اقدامات اولیه است. حرکات کششی آرام برای ناحیه گردن و شانه‌ها ممکن است توسط درمانگر تجویز شود تا به تسکین التهاب و بهبود دامنه حرکتی کمک کند.
فاز دوم: بازیابی دامنه حرکتی
پس از کاهش التهاب و درد، تمرکز بر روی بازیابی دامنه حرکتی مفصل می‌شود. حرکات کششی دقیق‌تر و تمریناتی که به طور خاص برای افزایش انعطاف‌پذیری و حرکت شانه طراحی شده‌اند، اجرا می‌شوند. این تمرینات به طور معمول شامل کشش‌های دینامیک و ایزومتریک می‌شوند که به تدریج باعث تقویت مفصل و بافت‌های اطراف آن می‌شوند.

ورزش درمانی آسیب های مفصل آکرومیوکلاویکولار

نوشته های اخیر دکتر نظام آبادی

فاز سوم: تقویت عضلات
در این مرحله، ورزش‌هایی که به تقویت عضلات شانه، پشت و قفسه سینه کمک می‌کنند، اضافه می‌شوند. تقویت این عضلات به استقرار بهتر و حفظ تعادل مفصل کمک کرده و از آسیب‌های آتی پیشگیری می‌کند. این تمرینات شامل لیفت دمبل، استفاده از باندهای مقاومتی و تمرینات وزنی که تحت نظارت دقیق انجام می‌شود، است.
فاز چهارم: ادغام حرکات ورزشی
در این مرحله، فرد آماده بازگشت تدریجی به فعالیت‌های روزمره و ورزشی می‌شود. تمرکز بر روی ادغام حرکات ورزشی که شامل حرکات پویا و ترکیبی است، می‌تواند به بازیابی کامل عملکرد مفصل کمک کند. این تمرینات به بهبود هماهنگی و تعادل کلی بدن کمک می‌کنند و خطر بروز مجدد آسیب را کاهش می‌دهند.
اهمیت همکاری با متخصصین
توانبخشی مفصل آکرومیوکلاویکولار باید تحت نظر متخصصین واجد شرایط انجام شود، شامل فیزیوتراپیست‌ها و متخصصین ارتوپدی. آن‌ها قادرند برنامه‌های توانبخشی را به گونه‌ای تنظیم کنند که نیازهای فردی بیمار را پوشش دهند و از پیشرفت مناسب در طول دوره توانبخشی اطمینان حاصل کنند. نقش این متخصصان در ارزیابی پیشرفت بیمار و تعدیل تمرینات بر اساس بهبودی حائز اهمیت است.

با توجه به نیاز به بررسی دقیق‌تر و کامل‌تر روش‌های ورزش درمانی برای آسیب‌های مفصل آکرومیوکلاویکولار، در ادامه توضیحات بیشتری ارائه خواهم داد.

تمرکز بر مدیریت درد مزمن
در مواردی که درد مفصل آکرومیوکلاویکولار به صورت مزمن باقی مانده است، ورزش‌های کم شدت مانند حرکات آب درمانی ممکن است توصیه شوند. این حرکات، که در محیط آب انجام می‌شوند، به کاهش فشار بر مفصل کمک کرده و اجازه می‌دهند که بیمار با کمترین درد به تقویت عضلات و بهبود دامنه حرکتی بپردازد.
استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته
در برخی موارد، استفاده از تجهیزات پیشرفته مانند ماشین‌های ایزوکنتیک ممکن است در دوره توانبخشی مفید باشد. این دستگاه‌ها به اندازه‌گیری دقیق نیروی عضلانی و دامنه حرکتی کمک کرده و به درمانگر اجازه می‌دهند که برنامه‌های ورزشی را با دقت بیشتری تنظیم کند.

برنامه‌ریزی برای پیشگیری از آسیب‌های تکراری
برای ورزشکارانی که در ورزش‌هایی با بالا رفتن از دست‌ها شرکت می‌کنند، مانند والیبال یا بسکتبال، تقویت مداوم مفصل آکرومیوکلاویکولار برای جلوگیری از آسیب‌های تکراری ضروری است. این شامل تمرینات خاصی می‌شود که بر استقامت و ثبات مفصل تاکید دارند.
مشاوره و آموزش بیمار
آموزش بیماران در مورد اهمیت اجرای صحیح تمرینات و پیروی از دستورالعمل‌های توانبخشی می‌تواند در بهبود نتایج بسیار مؤثر باشد. بیماران باید نحوه اجرای صحیح حرکات و تکنیک‌ها را فرا بگیرند تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود.
پایان‌بخش توانبخشی
در پایان دوره توانبخشی، ارزیابی‌های منظم برای تعیین میزان بهبودی و تصمیم‌گیری برای ادامه یا تعدیل برنامه‌های تمرینی انجام می‌شود. این ارزیابی‌ها به درمانگر کمک می‌کنند تا اثربخشی تمرینات ورزشی را سنجیده و در صورت نیاز تغییراتی را اعمال کند.
این استراتژی‌های جامع در توانبخشی ورزشی نه تنها به بازیابی سریع‌تر و مؤثرتر کمک می‌کنند، بلکه به بیماران امکان می‌دهند که به سطح عملکردی پیش از آسیب بازگردند و از آسیب‌های آینده پیشگیری کنند.

نتیجه‌گیری
ورزش درمانی نقش کلیدی در توانبخشی آسیب‌های مفصل آکرومیوکلاویکولار دارد و می‌تواند به کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی، تقویت عضلات و بازگشت به فعالیت‌های عادی کمک کند. با این حال، همکاری نزدیک با متخصصین و پیروی از دستورالعمل‌های توانبخشی دقیق برای به دست آوردن بهترین نتایج ضروری است.

درمان آسیب های مفصل آکرومیوکلاویکولار