آرتروز انگشت شست دست

آرتروز انگشت شست دست چیست؟

آرتروز مفصل شست آرتریت مفاصل وضعیتی است که در آن مفصل آسیب می بیند یا از بین می‌ رود. اگرچه چندین نوع آرتریت وجود دارد، آرتریتی که اغلب اوقات مفصل قاعده شست را درگیر می کند، اوستئوآرتریت یعنی آرتریت ناشی از ساییدگی و فرسودگی غضروف (به اصطلاح همان آرتروز انگشت شست دست) است.

شرح بیماری آرتروز مفصل شست

لایه یکنواختی از غضروف انتهای استخوانها را می پوشاند و آنها را قادر می‌سازد که به راحتی در مفاصل روی هم بلغزند و حرکت کنند. بدون این لایه غضروفی، استخوان‌ها هنگام حرکت به هم ساییده می‌شوند و این اصطکاک باعث آسیب به استخوان‌ها و مفصل می‌شود. آرتروز (اوستئوآرتریت) زمانی اتفاق می‌افتد که غضروف شروع به فرسایش می‌کند.

محل آرتروز شست دست

مفصل قاعده انگشت شست (واقع در نزدیک مچ و قسمت گوشتی شست) حرکات مختلف این انگشت را امکانپذیر می کند تا بتوانیم اجسام را در دست بگیریم. آرتروز مفصل شست در زنان شایعتر از مردان است و معمولاً بعد از ۴۰ سالگی رخ می‌دهد. شکستگی قبلی یا آسیب‌های دیگر به این مفصل ممکن است احتمال آرتروز انگشت شست دست را افزایش دهند.

علایم آرتروز انگشت شست دست

• درد با در دست گرفتن اجسام (grip) یا گرفتن چیزی بین انگشت شست و اشاره (pinch) در فعالیتهایی مانند چرخاندن کلید، باز کردن در یا بشکن زدن
• تورم قاعده شست و درد در لمس این ناحیه
• احساس ناراحتی بعد از استفاده طولانی ‌مدت از دست
• کاهش قدرت حرکات گریپ و پینچ
• ظاهر بزرگ و دفرمه مفصل شست
• ایجاد یک برجستگی استخوانی یا برآمدگی روی مفصل
• محدودیت حرکت شست

معاینه پزشک

پزشک از شما در مورد علایم، آسیبهای قبلی، الگوهای درد و فعالیتهایی که علایمتان را تشدید می‌کند سوال خواهد کرد. یکی از معاینات این است که پزشک مفصل شست را با یک دست محکم نگه می دارد و با دست دیگر شست شما را حرکت می دهد. اگر درد و یا احساس شن ریزه در مفصل داشته باشید، یا هنگام حرکت صدایی (crepitus) شنیده شود به این معنی است که استخوان های این مفصل در تماس مستقیم با هم قرار دارند و حین حرکت به هم ساییده می شوند (یعنی غضروف بینشان دچار فرسایش شده).

یک عکس ساده  دست می تواند آسیب مفصل و نیز خارهای استخوانی و یا رسوب کلسیم را که در روند بیماری ایجاد شده اند نشان دهد. بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز مفصل شست، علائمی از سندرم تونل کارپال نیز دارند، بنابراین پزشک این مشکل را هم بررسی خواهد کرد.

درمان آرتروز مفصل شست

درمان غیر جراحی

آرتروز انگشت شست دست در مراحل اولیه به درمان غیرجراحی پاسخ می‌دهد. این درمانها شامل:

• گذاشتن یخ روی مفصل برای ۵ تا ۱۵ دقیقه، چندین بار در روز
• مصرف داروهای ضد التهاب مانند آسپرین یا ایبوپروفن برای کاهش التهاب و تورم مفصل
• استفاده از یک آتل (اسپلینت) شست بند برای محدود کردن حرکات انگشت شست و ایجاد فرصت برای استراحت و التیام مفصل.
  آتل هم از مچ و هم از انگشت شست محافظت می کند. می توان آن را فقط شبها یا در طول روز به طور متناوب استفاده کرد.

از آنجا که آرتروز یک بیماری پیشرونده است، شرایط ممکن است با گذشت زمان بدتر شود. مرحله بعدی درمان شامل تزریق کورتون در مفصل است. این کار معمولاً علایم آرتروز انگشت شست دست را برای چند ماه تسکین خواهد داد. با این حال، این تزریقات را نمی‌توان به طور نامحدود تکرار کرد.

درمان جراحی

هنگامی که درمان غیرجراحی دیگر موثر واقع نشود، جراحی گزینه درمانی دیگری است. جراحی می‌تواند بصورت سرپایی انجام شود و چندین روش مختلف می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. یک روش جراحی برای آرتروز انگشت شست دست شامل جوش دادن استخوان‌های مفصل به هم است؛ که البته باعث محدود شدن حرکت مفصل خواهد شد. گزینه دیگر برداشتن قسمتی از مفصل و بازسازی آن با استفاده از یک گرافت تاندونی یا یک ماده مصنوعی است. پرشک با شما در مورد گزینه‌های جراحی صحبت کرده و روشی را که برایتان مناسبتر است انتخاب می کند.

توانبخشی

بعد از عمل جراحی،  دست شما باید ۴ تا ۸ هفته (بسته به این که کدام روش جراحی  مورد استفاده قرار می‌گیرد) در گچ باشد. یک برنامه توانبخشی با کمک فیزیوتراپ به شما کمک می‌کند تا حرکت و قدرت دستتان را باز یابید. ممکن است در طی مراحل اولیه برنامه توانبخشی احساس ناراحتی کنید اما این ناراحتی به مرور زمان کم می‌شود. بهبودی کامل پس از جراحی آرتروز انگشت شست دست چند ماه طول می‌کشد. اغلب بیماران قادر به ادامه فعالیت‌های معمول خود خواهند بود.

نوار عصب و عضله چیست

درمان آرتروز بدون جراحی

منبع : سایت orthoinfo 

ترجمه شده توسط : دکتر مهرناز تبریزی