پیشگیری از کمردرد

در این نوشته دکتر عاطفه جوادی در مورد علایم دیسک کمر و گردن، رعایت راهکارهای پیشگیری از کمردرد و آموزش رفع کمردرد، عوامل مهم پیشگیری از کمردرد، پیشگیری و درمان کمردرد با ورزش همچنین مصرف مکمل های تقویتی برای درمان کمردرد توضیحاتی داده اند.

کمردرد یکی از مشکلات شایعی است که اغلب افراد حداقل یکبار در زندگی آن را تجربه کرده اند. این اختلال می تواند خفیف بوده و با درمان های اولیه بهبود یابد و یا شدید باشد که نیاز به اقدامات تهاجمی مانند جراحی داشته باشد.

علل ایجاد کمردرد متفاوت می باشند که از جمله آن می توان به این موارد اشاره نمود: اختلالات مادرزادی، فتق دیسک کمر، تنگی کانال نخاعی، التهاب و عفونت ستون فقرات، گرفتگی عضلانی، پوسچر بد یا وضعیت‌های نا‌مناسب بدن و بارداری. علایم کمردرد از درد در ناحیه کمر تا انتشار درد به پاها و احساس خواب رفتگی در اندام های تحتانی متغیر می باشد. درمان کمردرد شامل روش های درمانی متفاوتی است که هر کدام باعث بهبود درد و کاهش التهاب و علایم بیمار می شوند. در افراد دچار درد زیاد از مسکن قوی کمردرد مانند داروهای کورتون استفاده می شود.

برای کمردرد به چه دکتری مراجعه کنیم؟

جلوگیری از کمردرد در خانه و محل کار

راه های پیشگیری از کمردرد

یکی از مهمترین اقدامات در افرادی که سابقه کمردرد و علایم دیسک کمر و گردن را داشته اند و یا افرادی که تاکنون کمردرد را تجربه نکرده اند، رعایت راهکارهای پیشگیری از کمردرد و آموزش رفع کمردرد می باشد. از جمله عوامل مهم پیشگیری از کمردرد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

تمرینات ورزشی منظم در پیشگیری از کمردرد

انجام ورزش برای حفظ سلامت کمر لازم و ضروری می باشد. انجام ورزش به صورت منظم مفاصل را نرم و انعطاف پذیر نگه می دارد، عضلات را تقویت می کند و به ستوان مهره ها اجازه می دهد تا روان و راحت حرکت کند. تحقیقات نشان می دهد افرادی که ورزش می کنند نسبت به کمردرد و آسیب های احتمالی مقاوم تر هستند. ورزش مرتب فواید بسیاری دارد، در حفظ تناسب اندام و بهبود استقامت کمک می کند، فشار خون را متعادل می کند، باعث چربی سوزی می شود و استرس را نیز می کاهد. تمامی این موارد می توانند درد کمر را کاهش دهند. نوع ورزشی که انتخاب می کنید بسته به سلیقه و نیاز شما می تواند متفاوت باشد. تمام ورزش ها خوب هستند اما توصیه می شود که هر دو نوع ورزش های استقامتی و تقویتی و ورزش های با شدت کمتر را انجام دهید.

پیشگیری از کمردرد با رعایت رژیم غذایی سالم و متعادل

یک رژیم غذایی سالم و متعادل، نوشیدن آب کافی و همزمان انجام فعالیت های فیزیکی صحیح در داشتن یک کمر سالم موثر است. اضافه وزن می تواند فشار بیشتری را به مفاصل و ستون مهره ها وارد کند و در نهایت منجر به کمردرد می شود. هیچ قانون واحدی برای میزان روزانه مصرف مواد مغذی وجود ندارد و به نسبت ویژگی های فردی و سبک زندگی افراد متفاوت می باشد. اگرچه مواد غذایی مصرفی بهتر است شامل موارد زیر باشند: حدود ۶۰ درصد کربوهیدرات که در سبزیجات و میوه ها، نان، برنج و غذاهای سبوس دار یافت می شود، ۲۵ درصد چربی که چربی های غیر اشباع به کاهش کلسترول بدن کمک کرده و در روغن ماهی، آجیل، دانه ها و روغن سبزیجات یافت می شود، ۱۵ درصد پروتئین که جهت رشد و ترمیم عضلات ضروری می باشند. منابع پروتئین در گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، پنیر، آجیل و دانه ها می باشد.

درمان های گیاهی کمردرد

پیشگیری از کمردرد با ترک سیگار

سیگار با کاهش خونرسانی عروق کوچک تغذیه کننده دیسک، مانع تغذیه دیسک شده و با کاهش خاصیت ارتجاعی دیسک باعث افزایش احتمال آسیب به دیسک و کمردرد می گردد. برخی از راهکارهایی که به ترک سیگار کمک می کنند عبارتند از: کمک گرفتن از دوستان، خانواده یا رواندرمانگر، کاهش استرس با استفاده از شنا یا یوگا، بعد از هر وعده غذایی مسواک زده و آدامس جویده شود، سهم میوه و سبزی را در خوراک روزانه بالا ببرید، مصرف دارو طبق نظر روانپزشک.

پیشگیری از کمردرد با مصرف آب کافی

ساختار دیسک به گونه ای است که بخش مرکزی آن از یک ماده ژلاتینی ساخته شده که نوکلئوس پولپوزوس نام دارد.حدود ۸۰ درصد این بخش از دیسک از آب تشکیل شده است. اگر به میزان کافی آب ننوشیم، دیسک خاصیت ارتجاعی و ضربه گیری خود را از دست می دهد و در معرض آسیب،پارگی و بیرون زدگی قرار می گیرد. نوشیدن آب کافی باعث روغن کاری و نرم شدن مفاصل و به تعویق افتادن آرتروز و هم چنین محافظت از ستون فقرات و سایر بافت ها می شود. میزان مصرف آب در آقایان بیشتر از ۱۹ سال برابر با ۱۳۰۰ سی سی یا ۱۳ لیوان آب بوده و در خانم های بیشتر از ۱۹ سال برابر با ۲۲۰۰ سی سی یا ۹ لیوان می باشد. هم چنین اگر ورزش می کنید لازم است ۵/۱ تا ۵/۲ لیوان اب اضافه بنوشید.

کاهش استرس های روحی و حفظ آرامش

استرس و افسردگی فرد را مستعد درد می کند. از طرف دیگر کمردرد های طولانی و تکرار شونده احتمال ایجاد استرس و افسردگی را بیشتر می کنند. پس رابطه بین استرس و افسردگی و بروز کمردرد دو طرفه می باشد. در صورتی که دچار استرس های روحی می باشید بهتر است از یک روانپزشک کمک بگیرید. ممکن است لازم باشد برای یک دوره کوتاه از داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب استفاده شود. هم چنین انجام ورزش هایی مانند یوگا و تای چی علاوه بر بهبود کمردرد باعث بهبود روحیه نیز می شوند.

مصرف کلسیم و ویتامین Dدر صورت صلاحدید پزشک

کمبود کلسیم در بدن علایم متنوعی دارد. کمبود کلسیم می تواند باعث ضعیف شدن استخوان ها یا پوکی استخوان بشود. پوکی استخوان یک بیماری خاموش است یعنی علامتی ندارد و ممکن است بعد از شکستگی مهره ها و بروز کمردرد، فرد دچار علامت بالینی شده و تشخیص داده شود. مصرف کلسیم و ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان ها و عضلات مهم می باشد اما باید به این نکته توجه نمود که از مصرف خودسرانه مکمل های حاوی کلسیم و ویتامین D اجتناب شود. بهتر است از منابع غذایی حاوی کلسیم استفاده شود و تنها در صورت صلاحدید پزشک از قرص های مکمل استفاده گردد.

وضعیت مناسب بدن هنگام خوابیدن و رعایت قوانین خوابیدن برای جلوگیری از کمردرد

یکی از مواردی که برای داشتن دیسک سالم و جلوگیری از ایجاد کمردرد مهم می باشد، خوابیدن روی تشک مناسب می باشد. در سال های گذشته پزشکان به مراجعین خود توصیه می کردند که روی تشک های خیلی نرم بخوابند. مطالعات نشان داد که این توصیه درست نبوده و نرم بودن بیش از حد تشک باعث کمردرد می شود. از طرفی گاهی دیده شده است که به کسانی که دچار کمردرد هستند توصیه می شود که روی زمین بخوابند. خوابیدن روی زمین و سطوح سفت به ستون فقرات آسیب زده و کمردرد را بدتر می کند. استفاده از تشک با نرمی و قوام مناسب، بهترین حمایت را از بدن ایجاد کرده و قوس های طبیعی ستون فقرات را حفظ می کند.

رعایت نحوه صحیح نشستن بر روی صندلی

نشستن طولانی مدت می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه تحتانی کمر شود، زیرا نشستن فشار بیشتری نسبت به ایستادن یا راه رفتن به ستون مهره ها وارد می کند. اصلاح نحوه نشستن صحیح کار سختی نیست و می تواند فشار وارد شده به ناحیه کمر را کاهش دهد. صحیح نشستن به معنی راست و مستقیم نشستن به مدت طولانی نیست. برای جلوگیری از ایجاد تنش در عضلات باید در وضعیت ریلکس قرار بگیرید. زمانی که در منزل استراحت می کنید یک صندلی راحت را با فضای کافی جهت تغییر وضعیت به منظور جلوگیری از کمردرد، کشیدگی عضلات و امکان حرکت و چرخیدن به اطراف انتخاب کنید. کوسن هایی که در بخش تحتانی کمر قرار می گیرند به حمایت از ستون مهره ها کمک می کنند.

رعایت نحوه درست بلند کردن اجسام از روی زمین

وقتی باری را بلند می کنید، کمرتان کمی خم خواهد شد و وزن بار حمل شده بر روی ستون مهره های شما می افتد. بهتر است سعی کنید کمرتان را راست نگه دارید و به جای آن اجازه دهید عضلات شکم و پا که قوی تر هستند بیشتر بار را متحمل شوند. اگر کمرتان را خم کنید یا لگن را به عقب متمایل کنید، ستون مهره ها تحت فشار قرار می گیرد و در نهایت منجر به کمردرد می شود. به جای این کار باید کمر خود را در برابر نیروی وزن بار صاف نگه دارید، از مفصل لگن خم شوید و از نیروی عضلات ساق پا برای تحمل بار استفاده کنید.

استفاده از کفش های مناسب و عدم استفاده از کفش های پاشنه بلند

در صورت استفاده از کفش پاشنه بلند، انگشتان پا به سمت پایین قرار گرفته و سبب تمایل بدن رو به جلو می شود. فرد برای حفظ تعادل مجبور می شود بدن را به عقب نگه دارد که همین امر باعث ایجاد فشار بر روی کمر و کمردرد می شود. در صورت استفاده از کفش پاشنه بلند راه رفتن طبیعی مختل شده و فشار زیادی به کمر، لگن و زانو ها وارد می شود.

پیشگیری و درمان کمردرد با ورزش

ورزش درمانی یکی از روش های درمانی اصلی و اساسی در کمردرد می باشد. بسیاری از بیماران از درمان معجزه آسای دیسک کمر با ورزش سود می برند. فواید ورزش برای دیسک کمر زیاد بوده و هم در پیشگیری و هم در درمان کمردرد موثر می باشد. از جمله روش های درمان خانگی فتق دیسک گردن و کمر عبارتند از: سرما درمانی و گرما درمانی به مدت ۲۰ دقیقه و سه بار در روز (در ۲۴ ساعت اول می توان از کمپرس سرد استفاده نمود و پس از ۲ تا ۳ روز از کمپرس گرم استفاده می گردد)، استفاده از داروهای مسکن و ضدالتهاب به منظور کاهش درد و التهاب و ورزش کمردرد. برای کمردرد ورزش های متفاوتی در سطوح مختلف وجود دارد. برخی از حرکات ویژه مراقبت از کمر نیاز به کنترل دقیق توسط درمانگر دارند اما اغلب ورزش ها در منزل قابل انجام می باشند. برخی از مثال های درمان کمردرد با ورزش خانگی و ورزش برای دیسک کمر و بی حسی پا عبارتند از:

تمرینات ورزشی درمان کمردرد

  • چرخش لگن: روی زمین طاقباز خوابیده و زانوها را خم کنید و کف هر دو پا را روی زمین قرار دهید. سپس عضلات شکم را منقبض کرده و کمر را به زمین فشار دهید. این وضعیت را ۱۰ ثانیه حفظ کرده و سپس عضلات خود را شل کنید. این تمرین را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.
  • خم شدن به عقب در حالت دمر: بر روی شکم خوابیده و دست ها را روی زمین در کنار خود قرار دهید. در مرحله اول آرنج را خم کرده و روی ساعد تکیه دهید و ۱۰ ثانیه در این وضعیت بمانید. سپس آرنج را صاف کرده و قسمت سینه را از زمین بلند کنید و ۵ ثانیه در این وضعیت قرار بگیرید. سپس به حالت اولیه برگردید.
  • حرکت گربه-شتر: به حالت چهار دست و پا بر روی زمین قرار بگیرید. کمر و ستون فقرات پشتی را به سمت بالا گرد کرده و گردن را به جلو و پایین خم کنید. این حالت را ۵ ثانیه حفظ کنید و سپس شکم را به سمت زمین برده و کمر را به سمت پایین قوس دهید. این حالت را نیز ۵ ثانیه حفظ کنید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار نمایید.

پیشگیری و درمان کمردرد با ورزش

  • کشش عضلات پشت پا در حالت خوابیده: بر روی زمین دراز بکشید. یک حوله یا باند کشی را به دور کف پا انداخته و با زانوی صاف، پا را بالا ببرید تا کشش ملایمی درعضلات پشت ران احساس شود. این حالت ۱۵ ثانیه حفظ شود. سپس به آرامی پا را پایین آورده و این حرکت را برای پای سمت مقابل تکرار کنید.
  • بردن یک زانو به داخل شکم: بر روی زمین طاقباز خوابیده و زانوها را خم کنید بطوریکه کف پاها بر روی زمین باشد. با هر دو دست زیر زانوی یک سمت را گرفته و زانو را به داخل قفسه سینه بکشید. این وضعیت را ۱۵ ثانیه نگه داشته و سپس به حالت اولیه برگردید. این حرکت را برای زانوی سمت مقابل نیز انجام دهید.

حرکات ورزشی که ذکر شد به صورت حرکات پیشگیری از کمردرد و ورزش مناسب برای جلوگیری از دیسک کمر می باشند و بهتر است به صورت مرتب و طولانی مدت انجام داده شوند تا اثرات تقویت عضلات و پیشگیری از بروز کمردرد را نشان دهند.

مصرف مکمل های تقویتی برای درمان کمردرد

بسیاری از افراد دچار کمردرد به دنبال قرص تقویتی برای دیسک کمر و بهترین قرص ویتامین برای کمردرد می باشند. در ابتدا باید این نکته را متذکر شد که بهتر است از ترکیبات غذایی طبیعی که برای حفظ سلامت استخوان ها مفید می باشند استفاده نمود و مصرف قرص ها و ترکیبات دارویی را تنها طبق توصیه پزشک مصرف نمود.

بسیاری از افراد به صورت خودسرانه از قرص کلسیم برای کمردرد استفاده می کنند، در حالیکه بدن آنها کمبود این ماده معدنی را ندارد. اگر به دنبال جواب این سوال هستید که از کجا بدانیم کمبود کلسیم داریم بهتر است به پزشک مراجعه نمایید تا بعد از گرفتن شرح حال و معاینه فیزیکی کامل، آزمایشات لازم را درخواست نماید. بعد از بررسی آزمایشات در صورت لزوم مکمل های حاوی ترکیبات کلسیم تجویز می گردد. کلسیم و ویتامین دی برای حفظ سلامت استخوان ها و عضلات بسیار مفید می باشند. ارتباط بین کمبود کلسیم و کمردرد شناخته شده است .کمبود کلسیم باعث ضعف در استخوان ها و بروز پوکی در استخوان ها می شود. در بیماران دچار پوکی استخوان، شکستگی مهره های کمر باعث بروز کمردرد می شود. داشتن رژیم غدایی حاوی مقدار مناسب کلسیم باعث کاهش خطر بروز پوکی استخوان و جلوگیری از کمردرد می شود.

منابع غذایی حاوی کلسیم عبارتند از: شیر و محصولات لبنی مانند ماست، کشک و پنیر، سبزیجات مانند اسفناج و کلم بروکلی، گردو و بادام، حبوبات به ویژه انواع لوبیا، دانه ها مانند کنجد و سویا. مقدار کلسیم توصیه شده در روز برابر با ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم برای بزرگسالان می باشد که بهتر است از منابع غذایی غنی از کلسیم تامین شود.

مصرف مکمل های تقویتی برای درمان کمردرد

جلوگیری از کمردرد در محیط کار

در صورتی که شغل شما به گونه ای است که مدت طولانی پشت میز نشسته اید، بهتر است ورزش برای جلوگیری از کمردرد در محل کار را انجام دهید. هم چنین در صورت ممکن هر یک ساعت یکبار بایستید و دست ها را روی کمر قرار داده و به آرامی به سمت عقب بدن را  قوس دهید. برای جلوگیری از کمر درد در محل کار موقعی که نشسته اید قوس مختصر و طبیعی کمر را حفظ کنید و مطمئن شوید که صندلی قسمت تحتانی کمر را حمایت می کند. سر و شانه را صاف و مستقیم نگه دارید. ارتفاع میز باید مناسب باشد تا مجبور نباشید به جلو خم شوید.

اگر مستعد کمردرد هستید مطمئن شوید که صندلی شما در ارتفاع مناسبی قرار دارد، پاها باید به سطح زمین برسند. صندلی را به حدی به میز نزدیک کنید که بتوانید به راحتی و بدون کشیدگی بازوها به کیبورد دسترسی داشته باشید. برای جلوگیری از وارد شدن فشار به گردن و شانه، ارتفاع میز باید به شما اجازه دهد تا با کمی خم کردن بازوهایتان به راحتی کیبورد کامپیوتر را لمس کنید. بازوهایتان را به حالت استراحت طوری بر روی میز قرار دهید که موازی با زمین باشد. به طور منظم موقعیت خود را عوض کنید و به خودتان استراحت دهید.

قوانین خوابیدن برای جلوگیری از کمردرد

اگر صبح ها با کمردرد بیدار می شوید یکی از علت های آن نامناسب بودن تشک و نحوه خوابیدن نادرست می باشد. اینکه چقدر جنس تشک سفت باشد به تمایل و راحتی فرد بستگی دارد. بهترین روش خوابیدن برای رفع کمردرد، خوابیدن به پهلو و با خم کردن زانوها است. خم کردن زانوها فشار بر ستون فقرات کمری را کاهش می‌دهد. می توان برای راحتی بیشتر، یک بالشت کوچک را بین زانوها قرار داد. اگر فردی هستید که بصورت طاقباز می خوابید، بهتر است برای رفع فشار اضافی بر روی ستون مهره ها از یک بالشت کوچک در زیر زانوها استفاده نمایید.

قوانین خوابیدن برای جلوگیری از کمردرد

پیشگیری از کمردرد در دوران بارداری

کمردرد یکی از مشکلات شایع در دوران بارداری می باشد. علت بروز کمردرد در بارداری شامل افزایش وزن و تغییر مرکز ثقل بدن و هم چنین شل شدن لیگامان ها می باشد. به کار بستن برخی نکاتی که به آنها اشاره می کنیم باعث پیشگیری از کمردرد در بارداری می شود:

برای حفظ وضعیت مناسب در حالت ایستاده، سعی کنید صاف ایستاده و قفسه سینه را بالا نگه دارید. شانه ها را به سمت عقب نگه داشته و زانوها را قفل نکنید. اگر مجبورید مدت طولانی بایستید، یک پا را روی چهارپایه کوتاه گذاشته و هر چند وقت یک بار استراحت کنید. برای حالت نشسته اطمینان حاصل کنید که پشتی صندلی از کمر محافظت می کند. می توانید یک بالشت کوچک پشت صندلی خود بگذارید. از پوشیدن کفش های تخت یا پاشنه بلند بپرهیزید. از کفش های با پاشنه کوتاه که به خوبی از قوس کف پا حمایت می کنند استفاده نمایید.

برای بلند کردن اجسام از روی زمین از کمر خم نشوید بلکه زانو ها را خم کرده و سپس جسم را بلند کنید. برای خوابیدن بهتر است به پهلو خوابید و یک یا هر دو زانو را خم نمود. می توان در هنگام خوابیدن از یک بالشت کوچک بین زانوها و زیر شکم و پشت استفاده نمود. فعالیت جسمی منظم باعث تقویت شدن عضلات کمر شده و می‌­تواند کمردرد دوران بارداری را تسکین داده یا باعث پیشگیری از کمردرد در بارداری بشود. با مشورت با پزشک، می توان فعالیت­‌های آهسته، مانند پیاده­‌روی یا ورزش در آب را انجام داد.

تزریق دیسکوژل درمان بیرون زدگی دیسک و سیاتیک بدون نیاز به جراحی

نوار عصب و عضله پا و کمر در دیسک و سیاتیک

۰ پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

امتیاز دهید post