بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease)

بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease)

 

بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease) وضعیتی است که در آن خونرسانی به یکی از استخوانهای کوچک مچ دست به نام استخوان لونیت (lunate) قطع می شود.

استخوان بافتی زنده است که برای تغذیه خود نیاز به خونرسانی منظم دارد.

در صورت قطع خونرسانی ،استخوان میمیرد یا به اصطلاح دچار اوستئونکروز(osteonecrosis) می شود.

آسیب استخوان لونیت در اثر اختلال خونرسانی  باعث درد و خشکی مچ شده و با گذشت زمان می تواند آرتروز مچ ایجاد کند.

 

علت 

علت این بیماری شناخته شده نیست. بسیاری از افراد مبتلا در ابتدا تصور میکنند که دچار رگ به رگ شدن مچ شده اند .

به خصوص که بعضی از آنها سابقه ضربه به مچ دست مانند افتادن را هم دارند.

در واقع آن ضربه میتواند باعث اختلال در خونرسانی به لونیت شده باشد.

 

 

بعضی عوامل میتوانند ریسک این بیماری را افزایش دهند. به عنوان مثال در اکثر افراد استخوان لونیت توسط دو رگ خونرسانی می شود

ولی در بعضی افراد فقط یک رگ مسئول این کار است که این امر باعث کند شدن خونرسانی به استخوان می شود.

علاوه بر این، اگرطول دو استخوان ساعد، یعنی استخوانهای رادیوس واولنا،یکسان نباشد در بعضی از حرکات مچ فشار بیشتری بر استخوان لونیت وارد می شود

که با گذشت زمان، این فشار اضافه بر استخوان می تواند منجر به بیماری کین باخ شود.

 

علائم بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease)

شایعترین علائم بیماری کین باخ عبارتند از:

• درد و گاهی تورم مچ دست
• محدودیت حرکت مچ دست (خشکی)
• کم شدن قدرت دست در گرفتن اجسام( grip)
• ایجاد درد هنگام فشار مستقیم بر روی استخوان لونیت در معاینه )یعنی هنگام فشار بر سمت پشت دست، تقریبا وسط مچ)
• درد یا سختی هنگام چرخاندن دست رو به سمت بالا

 

معاینه پزشک

بیماری کین باخ پیشرفتی آهسته دارد و از این رو بسیاری از بیماران تا ماهها و حتی بیشتر پس از ش روع علائم به پزشک مراجعه نمیکنند.

در ویزیت اول پزشک از شما در مورد علائم و سابقه پزشکیتان سوال میکند و سپس دست و مچ شما را معاینه میکند .

 

تشخیص بیماری کین باخ در مراحل اولیه ممکن است سخت باشد چون علائم آن در ابتدا بسیار شبیه رگ به رگ شدم مچ )کشیدگی تاندونی مچ) است.

برای تایید تشخیص ازروشهای تصویربرداری مانند عکس ساده( x-ray) و ام آر آی( MRI) استفاده می شود.

بیماری کین باخ ازنظر شدت به چهار مرحله تقسیم می شود و

پزشک  درمان مناسب را با در نظر گرفتن عوامل مختلف ،به خصوص شدت بیماری انتخاب میکند.

 

مرحله ۱

در اولین مرحله بیماری علائم شبیه رگ به رگ شدن مچ است.

در این مرحله با وجود اختلال خونرسانی به لونیت، عکس ساده مچ هنوز نرمال است.

 

 

و یا ممکن است یک شکستگی احتمالی را مطرح کند. ام آر آی مچ در تشخیص مرحله ابتدایی بیماری کمک کننده تر است.

 

مرحله ۲

در این مرحله استخوان لونیت به دلیل عدم خونرسانی شروع به سخت شدن یا به اصطلاح اسکلروز (sclerosis) میکند .

در عکس ساده مچ دست استخوان لونیت سفیدتر دیده میشود که به این معنی است که استخوان در حال مردن است.

برای بررسی بهتر وضعیت استخوان، پزشک شما ممکن است ام آر آی یا سی تی اسکن نیز درخواست کند.

 

 

شایعترین علائم در این مرحله درد مچ، تورم و دردناک بودن مچ در معاینه است.

 

مرحله ۳

در این مرحله از بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease) استخوان لونیت مرده شروع به فروریختن و قطعه قطعه شدن میکند.

همراه با این اتفاق، استخوانهای مجاور لونیت در مچ دچار جابجایی و تغییر پوزیشن می شوند.

 

 

در این مرحله بیماران معمولا دچار تشدید درد،

کاهش قدرت دست در گرفتن اجسام و محدودیت حرکات مچ می شوند.

 

مرحله ۴

در این مرحله سطح استخوانهای اطراف لونیت نیز دچار آسیب شده و آرتروز مفصل مچ دست ایجاد می شود.

 

درمان بیماری کین باخ

درمان قطعی و کاملی برای بیماری بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease) وجود ندارد اما روشهای مختلف غیر جراحی و جراحی جهت درمان آن وجود دارند

و به کار می روند. اهداف درمان عبارتند از کاهش فشار بر استخوان لونیت و سعی در برقراری مجدد خونرسانی به این استخوان.

درمان غیر جراحی

در مراحل بسیار ابتدایی بیماری، درد و تو رم را می توان با داروهای ضد التهاب مانند آسپیرین یا ایبوپروفن کنترل کرد .

بی حرکت کردن موقت مچ میتواند باعث کاهش فشار بر استخوان لونیت شود. به همین علت پزشک شما ممکن است

گچ گیری مچ یا بستن آتل را برای مدت ۲ تا ۳ هفته توصیه نماید.

 

در طی درمان مرحله ابتدایی بیماری به هر گونه تغییر در علائم خود توجه کنید. اگر درد شما با درمانهای ساده اولیه بهتر نشود

یا مجددا عود کند ممکن است درمان جراحی به شما توصیه  شود.

 

درمان جراحی

چندین روش جراحی برای درمان بیماری بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease) وجود دارد. انتخاب نوع جراحی به عوامل مختلفی،

مخصوصا میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد .از سایر عوامل موثر در انتخاب نوع جراحی می توان سطع فعالیت بیمار،

اهداف شخصی و میزان تجربه جراح در روشهای مختلف را برشمرد.

 

• برقراری مجدد خونرسانی (revascularization)

در بعضی موارد امکان برگرداندن جریان خون به استخوان وجود دارد. به این روش جراحی revascularization  می گویند.
این روش در مراحل اولیه بیماری (مرحله ۱ و ۲) قبل از اینکه استخوان لونیت شدیدا دچار آسیب شود موفقیت آمیزتر است.

 

در این روش یک قطعه استخوان همراه با رگهای خون رساننده به آن از استخوانی دیگر
(اغلب از استخوان رادیوس در ساعد یا یکی از استخوانهای مجاور در دست) برداشته شده و در استخوان لونیت جایگذاری می شود.
برای اینکه در طی بهبودی این استخوان در محل باقی بماند ممکن است موقتا از فیکساتور خارجی استفاده شود.

 

• هم سطح سازی مفصل (joint leveling)

اگر دو استخوان ساعد )رادیوس و اولنا) طول متفاوتی داشته باشند ممکن است این جراحی انجام شود.
در این روش برای یکسان کردن طول دو استخوان میتوان استخوانها رو با گرفت استخوانی بلندتر کرده یا با برداشتن قسمتی از استخوان کوتاهتر کرد.
این جراحی باعث کاهش فشار بر استخوان لونیت شده و پیشرفت بیماری را متوقف می کند.

 

• خارج کردن استخوانهای مچ (proximal row carpectomy )

اگر استخوان لونیت شدیدا آسیب دیده یا قطعه قطعه شده باشد می توان آن را با جراحی خارج کرد.
در این جراحی دو استخوان دیگر مچ که در دو سمت لونیت قرار دارند نیز برداشته می شوند.
در این روش ضمن حفظ نسبی حرکات مچ، درد کاهش پیدا میکند.

 

 

• جوش دادن استخوانهای مچ (fusion)

برای کم کردن فشار بر استخوان لونیت می توان با جراحی (fusion) استخوانهای مچ را به یکدیگر متصل و آنها را تبدیل به یک استخوان واحد کرد .
جراحی فیوژن می تواند ناکامل یا کامل انجام شود. در روش ناکامل تعدادی از استخوانها به هم متصل می شوند،
درد کاهش می یابد و مقداری از حرکات مچ حفظ می شود.

اگر بیماری باعث آرتروز شدید مفصل مچ شده باشد فیوژن کامل (یعنی جوش دادن تمام استخوانهای مچ به استخوان رادیوس ساعد)
می تواند باعث کاهش درد و بهبود عملکرد دست شود. البته در این روش مچ دیگر هیچ حرکتی نخواهد داشت ولی چرخش ساعد حفظ می شود.
در جراحی فیوژن استخوانهای مچ به یکدیگر متصل می شوند.

 

پیامد بیماری عدم خونرسانی استخوان لونیت

بیماری بیماری کین باخ (Kienbock’s Disease) از نظر شدت و سرعت پیشرفت بسیار متغیر است.
پاسخ هر بیمار به درمان به میزان آسیب استخوان لونیت و استخوانهای مجاور آن در مچ بستگی دارد.
در بعضی موارد که بیماری به پیشرفت ادامه میدهد ممکن است به بیش از یک روش جراحی نیاز باشد.

به طور خلاصه درمان به بیماران شانس بزرگ حفظ طولانی مدت عملکرد دست و بهبود درد را می دهد.
اما در ضمن بیماران دچار کین باخ نباید انتظار داشته باشند که با درمان عملکرد مچ کاملا به سطح نرمال قبلی برگردد.

 

 

 

منبع : سایت orthoinfo 

ترجمه شده توسط : دکتر مهرناز تبریزی